167 / 421
Ulusal ve Uluslararası Yasal Düzenlemeler ile Basın Etik İlkeleri Işığında “Yalan Haber Neşri”
166
sebebiyet vermektedir. Çağımız internet tabanlı teknolojisi nedeni
ile haberlerin son derece hızlı bir şekilde yayılması, yukarıda bah-
settiğimiz medyanın toplum üzerindeki negatif tesirinin ve olum-
suzluklarının vuku bulmaması için çözümün ne olduğu konusunda
toplanmaktadır. Çözüm; yasal düzenlemelerde mi, yasal yaptırımı
olmayan Basın Konseyi gibi özdenetim mekanizmalarında mı, va-
tandaşların yalan ve doğru haber ayrımını yapması açısından eğitil-
mesinde mi saklıdır?
Bu çalışma ile “yalan haber” sorununu; yazılı basına ilişkin ulu-
sal mevzuatta ve mukayeseli hukuktaki düzenlemeleri ve ulusal ve
uluslararası düzlemde basın etik ilkelerini ortaya koymak suretiy-
le çözüm önerileri getirilerek konunun tartışılmasına teşvik etmek
amaçlanmıştır.
Aynı paralellikte yalan haberin yayımlanması neticesindeki mağ-
duriyetlere ilişkin yeterli derecede veri olmadığı gibi bu konudaki
mağduriyetlerin giderilmesi konusunun da gerek basın tarafından ge-
rekse akademik platformda yeterli düzeyde tartışılmanın yapılmamış
olması da, çalışmamızın önemini oluşturmaktadır.
Kullanılan yöntem
; literatür taraması, ilgili Yargıtay kararları,
AİHM kararları ve Basın Konseyi ile İngiliz Basın Şikayetleri Komis-
yonu (The Press Complaints Commission/PCC) verilerinin inceleme-
si şeklindedir. Dünyadaki en başarılı Basın Konseyi uygulamasının
İngiltere’de olması sebebiyle PCC verileri incelenmiş ve Basın Konseyi
verileri ile kıyaslanmıştır.
Çalışmanın sınırlılıklar
ise en eski KİA olması sebebiyle “yazılı
basın”a ilişkin mevzuat ve basın etik ilkeleri referans alınmak suretiy-
le hukuki kuramsal bakış açısıdır. Ulusal mevzuat, konunun ülkemiz-
deki gelişiminin daha iyi anlaşılabilmesi için tarihsel süreç içinde ele
alınmıştır.
Çalışmanın akışı
, “Yalan haber” kavramının tanımı, sınırları ve
yalan haberin yapılış sebepleri ile başlamakta, ulusal mevzuat ve mu-
kayeseli hukuktaki ilgili yasal düzenlemeler ile uluslararası platform-
daki ve bazı ülkelerdeki basın etik ilkeleri ile devam etmekte, nihaye-
tinde değerlendirmeler ve çözüm önerileriyle sonlanmaktadır.