19 / 421
AİHM Kararları Işığında YUKK’nda İdarî Gözetimin Uygulandığı Mekânlar Hakkında ...
18
düzenleme, çalışmamızda Yönetmelik olarak anılacaktır. Bu yönetme-
likten önce konunun çeşitli yönetmelik, genelge, talimatname ile dü-
zenlendiği belirtilmelidir.
14
YUKK’a göre idarî gözetimin uygulandığı mekânlar, kabul ve ba-
rınmamerkezleri ile geri göndermemerkezleridir. AİHM’in, YUKK’dan
önce “yabancı misafirhaneler”, YUKK’dan sonra “kabul, barınma ve
geri gönderme merkezleri” olarak adlandırılan kurumlarda, idarî gö-
zetim altında tutulanlarla ilgili olarak Türkiye’yi tazminata mahkûm
ettiği birçok kararı bulunmaktadır.
Abdolkhani Karimnia v. Türkiye
15
kararında, Kırklareli Yabancılar
Kabul ve İkamet Merkezi’nde (Kırklareli Misafirhanesi) alıkonulan il-
gili, alıkonulma nedenlerinin kendisine bildirilmediği savıyla AİHM’e
başvurmuş; AİHM, bu savı kabul ederek, Türkiye’nin AİHS’nin 5.mad-
desini ihlâl ettiği sonucuna ulaşmıştır. Buna karşılık, AİHM’nin Z.N.S.
v. Türkiye
16
kararında; mahkeme, Kırklareli Misafirhanesi’nin maddî
koşullarının, ilgiliyi, korku ve endişeye sürükleyecek olmasına rağ-
men, AİHS’nin 3.maddesi anlamında bir hukuka aykırılık bulunma-
dığına hükmetmiştir. AİHM, aynı sonuca D.B. v. Türkiye
17
, Dbouba
v. Türkiye
18
, Alipour ve Hosseinzadgan v. Türkiye
19
, Moghaddas v.
14
Yönetmelikten önceki düzenlemeler, Mülteci Misafirhaneleri Yönetmeliği (R.G.,
29 Nisan 1983,18032); Türkiye’ye İltica Eden veya Başka Bir Ülkeye İltica Etmek
Üzere Türkiye’den İkamet İzni Talep Eden Münferit Yabancılar ile Topluca
Sığınma Amacıyla Sınırlarımıza Gelen Yabancılara ve Olabilecek Nüfus Hareket-
lerine Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik (R.G., 20 Kasım 1994,
22127 ve değişiklik yapan Yönetmelik R.G., 27 Ocak 2006, 9938), (1994 Yönetmeli-
ği); 25 Mart 2005 tarihli Başbakanlık oluruyla yürürlüğe giren Türkiye’nin İltica ve
Göç Ulusal Eylem Plânı; 12 Ağustos 2005 tarih ve 22093-141460 sayılı Emniyet Ge-
nel Müdürlüğü (EGM) Genelgesi ile 22 Haziran 2006 tarih ve İçişleri Bakanlığı’nın
57 Sayılı Uygulama Talimatı’dır, (anılan düzenlemeler için bkz.<http://www.
egm.gov.tr/Documents/uygulama_talimati_2010_genelge.pdf>, (2 Şubat 2012).
15
Abdolhakhani Karimnia v. Türkiye, 19 Eylül 2009, Başvuru Nu 30471/08. Kara-
rın İngilizce metni için bkz.<http:// hudoc.echr.coe.int/sites/eng/pages/search.
aspx?i=001-94127#{%22itemid%22:[%22001-94127%22 ]}>, (4 Temmuz 2014).
16
Başvuru Nu 21896/08. Kararın Türkçe çevirisi için bkz.
<http://hudoc.echr.coe.
int/sites/eng/Pages/search.aspx #{%22fulltext%22:[%22Z.N.S%20v.%20T%C3%
BCrkiye%22],%22documentcollectionid2%22:[%22GRANDCHAMBER%22,%22C
HAMBER%22]}>, (4 Temmuz 2014).
17
Başvuru Nu 33526/08, 13 Temmuz 2010. Kararın İngilizce metni için bkz. <http://
www.goc.gov.tr/icerik/aihm-kararlari_ 327 _345>, (4 Temmuz 2014).
18
Başvuru Nu 15916/09, 13 Temmuz 2010.Kararın İngilizce metni için bkz. <http://
www.
goc.gov.tr/icerik/ aihm-ka rarlari_327_345>, (4 Temmuz 2014).
19
Başvuru Nu 6909/08, 12792/08 ve 28960/08. Kararın İngilizce metni için bkz.