119

İngiliz, Amerikan ve Türk Hukukunda Bilirkişilik Uygulamalarının Karşılaştırılması

108

İngiliz yargısı içinde yeni sayılan bu uygulamanın kıta Avrupası bilir-

kişilik uygulamasına bir atıf olduğu söylenebilir.

Ortak bilirkişi görevlendirilmesi genellikle tazminat taleplerinin

küçük olduğu ve çözümü basit davalar için uygulanmakla birlikte tıb-

bi uygulama hatası gibi çok tarafı olan karmaşık konularda da belirli

teknik ayrıntılar için devreye sokulmaktadır.

İngiliz Medeni Kanununda ortak bilirkişinin görevinin uzmanlık

bilgisi ile mahkemeyi aydınlatmak olduğu ve bu kişinin mahkemenin

sevk ve idaresi altında olduğu açıkça yazmaktadır. (CPR 35-3, CPR r.

35-14)

İngiliz yargısında tazminat talebinin yüksek olduğu ve dava konu-

sunun ayrıntılı teknik bilgi gerektirdiği durumlarda taraf bilirkişileri

ile birlikte ortak bilirkişi de görevlendirilebilmektedir. Şöyle ki; taraf

bilirkişilerin yaptığı açıklamaların net bir karar verilmesini engelledi-

ği durumlarda taraf görüşlerinin meta analizi için ortak bilirkişinin

görüşü yahut ortak bilirkişinin görüşlerinin çürütülmesi noktasında

taraf bilirkişilerin görüşleri dikkate alınabilmektedir.

Sonuç olarak ortak bilirkişinin belirlenmesi taraf bilirkişiliğini or-

tadan kaldırmamakta ve etkisini azaltmamaktadır. Yalnız eğer ortak

bilirkişi görüşü karar verme açısından net ve tatmin edici ise mahke-

me sadece bu görüşe dayanarak hüküm verebilir.

Ortak bilirkişinin görevini nasıl yerine getireceği konusu Türk hu-

kuku ile hemen hemen aynıdır ( HMK 271, HMK Bilirkişi Yönetmeliği

madde 11).

Amerikan yaklaşımından farklı olarak İngiliz hukukunda ortak

bilirkişinin çapraz sorguya tabii olması mümkün olduğunca kısıtlan-

mıştır. Ortak bilirkişinin görüşünün başlı başına bir delil olduğu kabul

edilmektedir.

Dwyer D, “The Judicial Assesment of Expert Evidence” Cambridge University

Press 2008 s.307

Payne J, Busuttil A., Smock W.S, “Forensic Medicine: Cinical and pathological

Aspects” Cambridge University Press 2003, s.782.

“Birmingham Health Authority” Lloyd’s Rep Med 2001, s. 382.

Samuels A, Barrister JP, “The single joint expert” Med Sci Law. 2003, 43(1): s. 9-12.