119

TBB Dergisi 2015 (119)

Oğuz POLAT / A. Taner GÜVEN

109

Netice itibari ile son takdir yetkisi ve hüküm yargıca ait olduğun-

dan ortak bilirkişinin görevi mahkemeye görüş sağlamaktan ibarettir.

Bu durum Amerika, Avrupa ve Türkiye’de bir farklılık arz etmemek-

tedir.

İngiliz Mahkemelerinde Danışmanlık : Assessor

İngiliz mahkemelerindeki diğer bir farklı kurum olan danışman-

lık (assesor) uygulaması ise 18. yy.’ dan beri mevcut bulunmakla bir-

likte Lord Woolf reformlarından önce sadece deniz ticareti konuları

ile sınırlandırılmıştır.

Yeni medeni usul kanunundan sonra ise diğer

davalarda da görev alabilmektedir.

Danışmanlık uygulamasının yargıcı eğitme işlevini üstlendiği

kabul edilmektedir

. Danışmanların ortak bilirkişiden farkı çapraz

sorguya alınamamaları, sözlü görüş bildirememeleri ve görevlerini

yemin altında yerine getirmemeleridir. Bununla beraber davanın gö-

rüşülmesi esnasında yargıcın yanında yer alabilirler ve dava sürerken

mahkemeye ara verip ayrı bir salonda yargıcı sözlü olarak aydınlata-

bilirler.

Danışmanların bu yetkilerine karşı olarak bölge adliye mahkeme-

lerinin kararları ise danışmanların yazılı sunduğu görüşlerin taraflar-

ca tartışılmadan yargı hükmüne temel teşkil edemeyeceği doğrultu-

sundadır.

SONUÇ

Kıta Avrupası ve dolayısı ile Türkiye’de mahkemenin baskın un-

suru taraflar değil yargıçlardır. Bilirkişilik uygulaması olarak baskın

unsurda yargıç yardımcısı olarak ta kabul edilen mahkeme bilirkişi-

sidir.

“Protocol fort he İnstruction of Expert to Give Evidence in Civil Claims” Civil

Justice Council June 2005; amended October 2009.

Andrews N, “The Three Paths of Justice” Springer 2012 : s.87

McAvoy PA1, McCrorie P, Jolly B, Ayers AB, Cox J, Howes AD, Macdonald

EB, Slimmon DJ, Southgate L, “Training the assessors for the General Medical

Council’s Performance Procedures” Med Educ. 2001, 35(1): s. 29-35

Courts: Rules and practice directions; Ministry of justice; Practice direction 35.15