119

Hukuk Yargısı Bağlamında Bilirkişilik Kanunu Tasarısının Değerlendirilmesi

228

Öte yandan, bilirkişilik, her şeyden önce, bir meslek olarak ni-

telendirilemez.

Meslekten söz edilebilmesi için, özel bilgiye ihtiyaç

gösteren ve öğrenilen bir sanatın, az veya çok sürekli bir biçimde icra

ediliyor olması gerekir. Bilirkişilik ise, bu nitelikleri taşımamaktadır;

tamamen arızî veya tesadüfî olarak gerçekleştirilen bir faaliyet konu-

mundadır; sürekli bir biçimde icra olunamaz.

Yine, özel ve teknik bil-

giyi gerektiren konularda oy ya da görüş bildirmekle sınırlı biçimde

gerçekleştirilen bir faaliyet, meslek olmaktan ziyade, meslekî verilerin

somut bir plânda ifade edilmesi, bir mesleğin türevi ya da yansıma

biçimi olarak algılanabilir. Oysa, Tasarı’da, sistematik çerçevede, bir

bütün olarak değerlendirme yapıldığında, bilirkişiliğin, bir meslek ol-

duğu tezi benimsenmiş ve bu düşünceden hareketle, bilirkişiliğin ku-

rumsal bazda yapılandırılmasıyla ilgili özel hükümler sevk edilmiştir.

Biraz önce de işaret ettiğimiz üzere, bilirkişilik, bir meslek olmaktan

ziyade, bir mesleğin somut bir plânda uygulanması şeklinde tezahür

eden, arızî ya da tesadüfî olarak gerçekleştirilen bir faaliyet konumun-

dadır. Dolayısıyla, özel hukuk bazlı “oda” ve “odalar birliği” yahut

kamu hukuku bazlı “bölge kurulu” ve “üst kurul” şeklindeki yapılan-

dırmalara elverişli bir nitelik taşımaz.

Çünkü her iki yapılandırma bi-

çimi de, ancak meslekler için işlerlik kazanabilecek olan yapılandırma

biçimleridir.

Öte yandan, illâ kurumsal bazda bir yapılandırma hedefleni-

yorsa, bu yapılandırmanın, tamamen yargısal alana özgü olarak bir

işlev üstlenmiş olan bilirkişilik kurumunun, yürütmeyle değil de;

bağımsızlık ve tarafsızlık nitelikleri de gözetilerek, yargıyla ilişkilen-

dirilmek suretiyle gerçekleştirilmesi, daha doğru bir yaklaşım biçi-

mi teşkil eder. Bu çerçevede, gerçekten ehil olan kişilerin, bilirkişilik

yapmasının temini, bilirkişilerin denetimi ve izlenmesiyle, bilirkişilik

etiğinin oluşturulması ve ihtiyaç duyulan sair konularda koordinas-

Tanrıver, S.: Bilirkişilikle ilgili Temel Problemler ve Çözüm Arayışları (Makalele-

rim II, Ankara 2011, s.288-300), s.288.

Tanrıver, Makalelerim II, s.288.

Tanrıver, Makalelerim II, s.288. Karş. Karayalçın, Y.: “Bilirkişi ve Hakem Odaları

Birliği” (İstanbul’da Milletlerarası Tahkim Merkezi Kurulması Hakkında Adalet

Bakanlığı Tarafından Hazırlanan Kanun Taslakları, Ankara 2001, s.30-31); Yılmaz,

E.: Bilirkişiliğin Kurumsallaştırılması Hakkında Bir Kanun Taslağı (Bilirkişilik

Sempozyumu, 9-10 Kasım 2001, Ankara 2001, s.538-550), s.549-550.