119

Hukuk Yargısı Bağlamında Bilirkişilik Kanunu Tasarısının Değerlendirilmesi

232

edilmiş olan bu hususlar bir bütün hâlinde gözetildiğinde, özel hukuk

tüzel kişilerine bilirkişilik kurumunun kapısının tümüyle kapatılması,

daha sağlıklı ve daha doğru bir yaklaşım biçimi teşkil eder.

Öte yandan, bilirkişi, adalet hizmetlerinin ifasına ya da işleyişine,

uzman kimliğiyle katkı sağlayan bir kamu görevlisi konumunda-

dır. Dolayısıyla, bilirkişilik görevinin icra yetkisinin, münhasıran

Türk vatandaşlarına hasredilmesi şarttır. Çünkü, kamu hizmetleri-

ne girme hakkı, Anayasa uyarınca, Türk vatandaşlarına ait bir hak

konumundadır (m.70). Ayrıca, gerçekten nitelikli ve alanında ehil olan

kişilerin, bilirkişilik yapmak üzere listeye yazılmasının temini ve bi-

lirkişiliğin, belirli kimselerin kazanç kapısı veya özellikle emeklilikten

sonra gelir teminine yönelik alelâde bir iş, rutin bir faaliyet olması-

nın önüne geçilebilmesi için, bilirkişilik ücretlerinin, sarf edilen emek

ve mesaiye uygun ve zaman unsuru da dikkate alınarak belirlenece-

ğini, yasal çerçevede açıkça öngören özel bir hükmün sevk edilmesi

suretiyle, cazip hâle getirilmesi şarttır.

Bu bağlamda, Alman ve Avus-

turya hukuklarında getirilmiş olan özel yasal düzenlemeden de yarar-

lanılması düşünülebilir.

Tasarı’nın 2/a maddesi ile 3. maddesinin üçüncü fıkrasında, HMK

m.266’da olduğu gibi, çözümü

“hukuk dışında kalan”

şeklindeki bir

ibareye de yer verilmek suretiyle açıklığa kavuşturulması, hukuk

dışında, ancak özel ya da teknik bilgiyi gerektiren hususlarda

bilirkişiye başvurulabileceğine bir kez daha vurgu yapılması bir za-

rurettir.

Öte yandan, bilirkişi, yargı düzeni içerisinde üstlenmiş olduğu

işlevin doğası gereği, üç şekilde faaliyet gösterebilir:

1) Özel ya da teknik bilgiyi adlî organa iletmek

2) Özel ya da teknik bilgiye dayanarak maddî vakıaları tespit etmek

3) Özel ya da teknik bilgileri maddî vakıalara uygulamak suretiyle

sonuç çıkarmak

Belirtilen bu hususlar gözetildiğinde, Tasarı’nın 3. maddesinin

Tanrıver, Makalelerim II, s.290.

Tanrıver, Bilirkişilik, s.79-83.