119

TBB Dergisi 2015 (119)

Dilek KARADEMİR

275

SONUÇ

Yargılama faaliyeti yapan hâkimler, bu faaliyetleri sırasında yar-

gılama faaliyeti ile ilgili fiilleri ile taraflardan birine veya ikisine za-

rar verirlerse; zarar gören, Devleti davalı göstererek hâkimin hukuki

sorumluluğundan kaynaklanan tazminat davası açabilir. Zarar gören

eğer bu davayı vekil vasıtası ile açmak isterse, vekilin bu konuda özel

olarak yetkilendirilmiş olması gerekir.

Bu dava, ilgili hâkime zorunlu olarak ihbar edilir ve hâkim bu

davaya fer’i müdahil olarak katılır. HMK m.46- 49 hükümlerinde

“hâkim” terimi geniş olarak tanımlandığı için, bütün ilk derece mah-

kemesi hâkimleri, Bölge İdare ve Bölge Adliye mahkemeleri hâkimleri,

Yargıtay, Danıştay ve diğer Yüksek Mahkemeler hâkimleri de HMK

m.46- 49’da düzenlenen özel sorumluluk hukukuna tabidir. Ancak

idari görev görmeleri sebebi ile savcılar ve adalet müfettişleri bu kap-

samda değildir.

Bu davalara bakmakla görevli mahkeme ilk derece mahkemeleri,

bölge idare ve bölge adliye mahkemeleri hâkimleri için, bu hâkimlerin

baktıkları davanın esasının temyiz incelemesini yapacak olan Yargıtay

dairesidir. Yüksek Mahkemeler hâkimleri için ise görevli mahkeme

Yargıtay 4. HD’dir.

HMK m.46’ya dayanarak açılacak olan tazminat davası için ka-

nunda herhangi bir özel süre öngörülmemiştir. Hâkimlerin hukuki

sorumluluğuna ilişkin tazminat davası özünde bir haksız fiil davası

olduğu için burada yeni BK m.72’de düzenlenen iki yıllık zamanaşımı

süresi dava açma süresi olarak uygulanır.

Hâkimlerin hukuki sorumluluğunu doğuracak olan sebepler

HMK m.46’da sınırlı sayı ilkesine tabi olarak sayılmıştır. Dava dilekçe-

sine bu sebeplerden hangisine dayanıldığı, delilleri açıkça gösterilmeli

ve varsa belgeleri eklenmelidir. Eksiklik içeren dilekçe için burada da

HMK m.119’un uygulanması mümkündür.

Davacı eğer davayı kazanırsa Devlet davacının maddi manevi bü-

tün zararlarını öder ve bir yıl içinde ilgili hâkime ödediği miktar için

rücu eder. Davacı eğer davayı esastan kaybederse, disiplin para ceza-

sına çarptırılır. Bu dava sonucu verilen hükmün temyizi için, hükmün

değerinin temyiz sınırını geçmesi gerekmektedir.