

Alman ve Türk İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunda Bilirkişilik Uygulamalarının Karşılaştırılması
464
kuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’na atıf yapılmıştır. Hukuk Muha-
kemeleri Kanunu’nun 447/2 maddesi uyarında Hukuk Muhakemeleri
Usulü Kanunu’na yapılan atıflar bu kanuna yapılmış sayılmaktadır.
Bu bağlamda iş uyuşmazlıklarında da hâkim Hukuk Muhakemeleri
Kanunu’nda belirtilen koşullar çerçevesinde bilirkişiyi dinleyebilir.
C. Alman Medeni Usul Kanunu ve Türk Hukuk
Muhakemeleri Kanunu
1.Bilirkişiye Başvurulmasını Gerektiren Hâller
Alman Medeni Usul Kanunu‘nun 402 vd. maddelerinde bilirkişi
ile ispat hususu düzenlenmiştir.
20
Kanunda açıkça hangi konularda
bilirkişiye başvurulacağı düzenlenmemiştir. Ancak uygulamada çözü-
mümesleki ve özel bilgi gerektiren konularda bilirkişiye başvurulacağı
kabul edilmektedir. Hâkimin davayı çözüme kavuşturmak için özel
ve teknik bilgisi olduğu durumda bilirkişiye başvurmasına da gerek
bulunmamaktadır.
21
Bizim Hukuk Muhakemeleri Kanunumuzda bilirkişiye başvurul-
masını gerektiren haller düzenlenmiştir. Hukuk Muhakemeleri Kanu-
nunun 266 ıncı maddesine göre, “Mahkeme, çözümü hukuk dışında,
özel veya teknik bilgiyi gerektiren hâllerde, taraflardan birinin talebi
üzerine yahut kendiliğinden, bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına
karar verir. Hâkimlik mesleğinin gerektirdiği genel ve hukukî bilgiyle
çözümlenmesi mümkün olan konularda bilirkişiye başvurulamaz.”
2. Bilirkişilerin Seçilmesi
Alman Medeni Usul Kanunu 404. maddesinde bilirkişinin seçil-
mesini düzenlemiştir. Buna göre,
20
Alman Medeni Usul Kanunu’nda bilirkişilere ilişkin düzenlemelere yönelik
ayrıntılı bilgi için bkz. Musielak, Kommentar, (Huber), s.1284 vd.
21
Bkz. Özbey, s.4-5; Leo Rosenberg/Karl Heinz Schwab/Peter Gottwald, Zivilpro-
zessrecht,17.neubearbeitete Aufl., München 2010, s.695, Rn.19; Hans Joachim Mu-
sielak, Grundkurs ZPO, 7. Aufl., München 2004, s.264, Rn.443; Adolf Baumbach/
Wolfgang Lauterbach/Jan Albers/Peter Hartmann, Kommentar Zivilprozessord-
nung, München 2014, s.1609; Hans Joachim Musielak, Kommentar zur Zivilpro-
zessordnung mit Gerichtsverfassungsgesetz, 8. Aufl., München 2011, (Michael
Huber), s.1284, Rn.1; Wolfgang Krüger/Thomas Rauscher, Münchener Kommen-
tar zur Zivilprozessordnung, 4. Aufl. München 2012, (Zimmermann), s.156;