119

Alman ve Türk İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunda Bilirkişilik Uygulamalarının Karşılaştırılması

462

ya da bilirkişinin tarafsızlığına ilişkin bir şüphe varsa, rapora itiraz

sebeplerini yerinde bulursa bir başka bilirkişi tayin edebilir (Alman

Medeni Usul Kanunu §412).

Türk Hukukunda bilirkişi raporuna itiraz Hukuk Muhakemeleri

Kanunu’nun 281 inci maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, “(1)Ta-

raflar, bilirkişi raporunun, kendilerine tebliği tarihinden itibaren iki

hafta içinde, raporda eksik gördükleri hususların, bilirkişiye tamam-

lattırılmasını; belirsizlik gösteren hususlar hakkında ise bilirkişinin

açıklama yapmasının sağlanmasını veya yeni bilirkişi atanmasını

mahkemeden talep edebilirler. (2) Mahkeme, bilirkişi raporundaki

eksiklik yahut belirsizliğin tamamlanması veya açıklığa kavuşturul-

masını sağlamak için, bilirkişiden, yeni sorular düzenlemek suretiyle

ek rapor alabileceği gibi, tayin edeceği duruşmada, sözlü olarak açık-

lamalarda bulunmasını da kendiliğinden isteyebilir. (3) Mahkeme,

gerçeğin ortaya çıkması için gerekli görürse, yeni görevlendireceği

bilirkişi aracılığıyla, tekrar inceleme de yaptırabilir.” Türk uygulama-

sına bakıldığı zaman bilirkişi raporuna sıklıkla itiraz edildiği, ikinci,

çelişki nedeniyle üçüncü, Yargıtay’ın bozması nedeniyle dördüncü kez

bilirkişi incelemesine gidilebildiği ve bu nedenle de yargılamanın uza-

dığı görülmektedir.

II. ALMAN VE TÜRK MEVZUATINDA HUKUKİ YÖNDEN

BİLİRKİŞİLİK

A. Alman Mahkemeler Teşkilatı Kanunu

Alman Mahkemeler Teşkilatı Kanunu’nun 172/3 üncü maddesi-

ne göre, duruşmanın gizli tutulması gerektiği durumlarda mahkeme

tarafından davanın veya davanın bir kısmının kamuya kapalı olarak

görülmesi kararı verilebilir ve davada hazır olan tanık ya da bilirkişi

bu sırrı açıklaması durumunda cezalandırılır. Bu düzenleme asıl ola-

rak gizli duruşmalara ilişkindir. Alman Ceza Kanunu’nun özel sırla-

rın ihlaline ilişkin 203/2-5 inci maddesine göre, özellikle kanun gere-

ği görevlerini titizlikle yerine getirmekle yükümlü olan resmi olarak

Prütting/ Gehrlein, (Katzenmeier), s.1238; Baumbach/Lauterbach/Albers/

Hartmann, s.1639; Krüger/Rauscher, (Zimmermann), s.196.

Aşçıoğlu, s.34; Başterzi, s.231.