119

Son Anayasa Değişiklikleri Işığında Finlandiya Hükümet Sistemi

alanında devlet başkanı ve hükümet arasında gerçekleştirilecek işbir-

liği usulü ile ilgili hüküm koymamaktadır. Her ne kadar Anayasanın

93. maddesine bakıldığında dış ilişkilerle ilgili yetkinin genel olarak

devlet başkanına ait olduğu düşünülebilirse de dış ilişkilerde esas yet-

kili olanın hükümet olduğunu söyleyebiliriz. Zira söz konusu madde

daha baştan, Finlandiya’nın dış ilişkilerinin devlet başkanı tarafından

hükümetle işbirliği halinde yürütüleceğini düzenlemektedir. Ayrıca

yine aynı madde uyarınca Avrupa Birliği çerçevesinde alınan kararla-

rın ulusal düzeyde yerine getirilmesinden ve bu kararların yerine ge-

tirilmesi için Finlandiya tarafından yapılması gerekenlerden hükümet

sorumludur.

Finlandiya’nın dış ilişkilerinin büyük bir bölümünün

AB’nin Ortak Yabancı ve Güvenlik Politikası çerçevesinde yürütüldü-

ğünü göz önüne alırsak dış ilişkilerdeki yetkinin çoğunun başbakan

ve hükümete ait olduğunu söyleyebiliriz.

Yine aynı madde önemli ni-

telikteki, dış politika ile ilgili takınılan tutumların yabancı devletler ile

uluslararası örgütlere bildirilmesini dış işleri konusunda yetkili olan

bakanın sorumluluğuna vermektedir.

Dış ilişkiler konusunda devlet başkanı ve hükümetin yetki pay-

laşımını daha iyi değerlendirmek bakımından son anayasa deği-

şikliği ile eklenen fıkra oldukça dikkat çekicidir. Nitekim yürürlük-

teki Anayasa’nın 66. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca başbakan

Finlandiya’yı Avrupa Konseyi’nde temsil eder. Hükümet tarafından

istisnai olarak aksi kararlaştırılmadığı takdirde, Avrupa Birliği’nin

devletin en üst kademesinin katılımını gerektiren faaliyetlerinde yine

başbakan Finlandiya’yı temsil eder.

Nousiainen de dış ilişkilerde lider olma yetkisinin İkinci Dünya

Savaşı’ndan sonra devlet başkanının bu denli güçlenmesine neden ol-

duğunu ifade ettikten sonra aynı şeyin gelecekte de gerçekleşip ger-

Ancak belirtmemiz gerekir ki, hükümetin bu yönde alacağı kararların parlamen-

tonun onayını gerektirmesi halinde hükümet tek başına hareket edemez.

Nousiainen, “The Finnish System of Government: From a Mixed Constitution to

Parliamentarism”, s. 15; Arter ve Widfeldt’e göre Avrupa Birliği sürecinde dış po-

litika ile Avrupa politikası arasındaki çizgi bulanıklaşmıştır, bkz: Arter, Widfeldt,

“What Sort of Semi-Presidentialism do Finns Want? An Intra-systemic Compara-

tive Analysis”, s. 1281. Finlandiya halkının hükümet sistemi ve benzer konularla

ilgili görüşlerine yer veren ilginç bilgiler için söz konusu makalenin tümüne bakı-

labilir.