119

Son Anayasa Değişiklikleri Işığında Finlandiya Hükümet Sistemi

katılabilirler.

Ancak parlamentodaki komisyonlara üye olamazlar

(m. 48). 68. maddedeki ilginç noktalardan biri bakanlıklar arasındaki

işbölümünün ve hükümetin organizasyonu ile ilgili diğer hususların

kanun ya da hükümet tarafından çıkarılacak bir kararname ile düzen-

lenebilmesine imkan tanınmış olmasıdır. Ancak bakanlıkların sayısı

ve kurulmalarıyla ilgili genel ilkelerin kanunla düzenlenmesi gerek-

mektedir.

b. Görev ve Yetkileri

Anayasanın “Hükümetin görevleri” başlıklı 65. maddesi uyarınca

hükümet anayasada belirtilen görevleri yerine getirmekle yükümlü

olduğu gibi anayasada belirtilmemiş olan ve hükümeti ya da bir baka-

nı ilgilendiren yahut devlet başkanı ya da diğer bir kamu otoritesinin

yetkisine girmeyen idari görevlerin yerine getirilmesinden de sorum-

ludur. Aynı maddenin ikinci fıkrası uyarınca hükümet ayrıca devlet

başkanının verdiği kararları uygular.

67. maddeye göre hükümetin

yetkisine giren konular Bakanlar Kurulu’nda veya konu hangi bakan-

lığın yetkisine giriyorsa o bakanlıkta karara bağlanır. Ancak büyük

önem taşıyan veya ilkesel olarak önemli nitelikteki kararlar Bakanlar

Kurulu’nda kararlaştırılır. Hükümetin karar verme mekanizmasıyla

ilgili daha ayrıntılı hükümler bir yasa ile düzenlenir. “Başbakanın gö-

revleri” başlıklı 66. madde uyarınca başbakan hükümetin faaliyetlerini

yönlendirir, hükümetin yetkisine giren hususların hazırlanılması ve

müzakere edilmesini gözetir ve Bakanlar Kurulu’na başkanlık eder.

Anayasa’nın 70. maddesi uyarınca hükümet kanun teklifinde bu-

lunabilir.

Atamalarla ilgili olarak genel yetkili birimin de hükümet

Belirtmek gerekir ki, 48. madde uyarınca bir bakan devlet başkanına vekalet edi-

yorsa parlamento çalışmalarına katılamaz.

112. maddenin ikinci fıkrasına göre devlet başkanı tarafından verilen bir kararın

hukuka aykırı olması halinde Hükümet, hukuk şansölyesinin görüşünü aldıktan

sonra kararın uygulanamayacağını devlet başkanına bildirir ve devlet başkanın-

dan kararını değiştirmesini ya da ortadan kaldırmasını ister.

Başbakanın güçlenen konumu ile ilgili olarak bkz: Paloheimo, “The Rising Power

of the Prime Minister in Finland”, tüm makale.

Her ne kadar yasa teklifi bakımından yalnızca milletvekilleri ve hükümetin yetki-

si olsa da bazı birimlerin sunulacak yasa teklifleri ile ilgili olarak önerilerde bulun-

ması da imkan dahilindedir. Örneğin, 99. maddenin ikinci fıkrasına göre Yüksek

Mahkeme ile Yüksek İdari Mahkeme hükümete yasa çıkarılması amacıyla teklifler

sunabilir. Yani hükümete önerilerde bulunarak hükümet tarafından parlamento-