TBB Dergisi 120.Sayı

TBB Dergisi 2015 (120)

Fatih DEMİRCAN

145

V. 2) Yürürlüğü durdurma kararı yetkisi, yargının denetim etkin-

liğini arttırma ve yargı bütünlüğü açısından yargı yetkisini eksiksiz

kullanma sebeplerine dayanarak içtihatla verilemez. Yargının de-

netim etkinliğini arttırmak yargının değil kanun veya Anayasa ko-

yucunun görevidir. Örneğin yargının denetim etkinliğini yokluk da

arttırabilir ancak yokluk kararı verme yetkisi Anayasa Mahkemesi’ne

verilmemiştir.

V. 3) Anayasa Mahkemesi’ne “Çoğun içinde, tersine bir hüküm ol-

madıkça az her zaman vardır” ifadesi de yürürlüğü durdurma kara-

rı verebilme yetkisini kazandırmamaktadır. Çünkü bu durum çoğun

içinde az olarak değerlendirilemez. Yürürlüğü durdurma kararı az de-

ğil özel bir durumu ifade eder.

Mahkeme, ölüm cezalarının infaz ka-

rarlarını örnek göstermektedir. Şüphesiz ki ölüm cezalarının infazı ka-

rarları uygulandıklarında, iptal edilseler bile bir anlamı kalmaz. Bunu

Anayasa’ya aykırılık açısından değil de sonradan giderilmesi imkânsız

durum açısından değerlendirmek gerekir. Çünkü Mahkemenin de-

netimi sonucunda ölüm cezalarının infaz kararları Anayasaya aykırı

bulunmayabilir. Anayasa Mahkemesi’nin yukarıda belirttiğim örnek

kararlarında olduğu gibi yürürlüğü durdurma kararının “uygulanma-

sı halinde telafisi güç veya imkânsız zararın doğması ve denetime tabi

normun, Anayasaya açıkça aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleş-

mesi” gerekçesindeki şartlara bağlanıyorsa o halde dava sonucunda

denetime tabi normun iptali de gerekir. Çünkü gerekçede denetime

tabi normun “Anayasa’ya aykırı olması” da vardır. Bu defa da ölüm ce-

zalarıyla ilgili denetim sonucunda, sonradan giderilmesi imkânsız za-

rarların doğması şartı vardır ama Anayasa’ya aykırılık tespit edilmezse

“Anayasa’ya açıkça aykırılık” şartı yoktur. İşte bu sebeple verilen yü-

rürlüğü durdurma kararı ortaya büyük bir çelişki çıkarır. Şüphesiz ki

bu görüş, günümüzde ölüm cezaları kalktığı için hükmünü yitirmiştir.

V. 4) Kanun boşluğu, kural içi ve kural dışı olmak üzere ikiye ay-

rılır. Kural içi boşluk, kanun veya Anayasa koyucunun bilerek ve iste-

Pozitif hukukta temeli olmasa da konunun daha net anlaşılması için şu örneği

vermeyi uygun buluyorum: Yumurtanın içinde hem beyazı hem de sarısı vardır.

Bunların ikisi de belirttiğim gibi yumurtanın yani çoğun içindedir ama ikisi de

farklı özelliktedir. Bu sebeple çoğun içinde az olarak iki tane özel beyaz ve sarı

vardır. Yürürlüğü durdurma kararı da çoğun içinde az olarak değil, özel olarak

değerlendirilmelidir.