147 / 617
Türk Anayasa Mahkemesi’nin Yürürlüğü Durdurma Kararlarının Hukuki Niteliği
146
yerek bıraktığı boşluktur. Bu tür durumlarda hâkim takdir yetkisini
kullanır. Kural dışı boşluk ise kanun veya Anayasa koyucunun iste-
meden veya unutarak bıraktığı boşluktur. Böyle durumlarda hâkim
hukuk yaratır. Anayasa Mahkemesi, Medeni Kanun’un 1. maddesini,
yürürlüğü durdurma kararı vermesine gerekçe göstermektedir. Me-
deni Kanun özel hukukla ilgilidir. Anayasa Hukuku ise kamu huku-
kunun bir dalıdır. Bu sebeple kamu hukukunda Medeni Kanunun 1.
maddesi uygulanamaz.
V. 5) Anayasa Mahkemesi, 6.4.1972 tarih ve E.1972/13 K.1972/18 sa-
yılı kararında
37
“Anayasaya uygunluk denetimi yapılan bir kanunun,
yürürlüğünün durdurulması gibi ağır sonuçları olabilecek bir yetkinin
Anayasa Mahkemesi’ne ancak Anayasa ile verilmesi gerekir.” şeklinde
bir gerekçe gösterirken; E.1993/33 K.1993/40-2 21.10.1993 sayılı kararın-
da
38
ise “Bir yasanın Anayasa’ya aykırılığı nedeniyle iptal edilmesi gibi
çok geniş bir yetkiyi Anayasa Mahkemesi’ne tanıyan yasa ve Anayasa
koyucunun, daha hafif sonuçlar doğuracak olan uygulamayı durdur-
ma yetkisini öncelikle tanımış olduğunun kabulü gerekir” şeklindeki
gerekçesi önceki görüşünü değiştirdiğini göstermektedir.
V. 6) Anayasa Mahkemesi’nin yürürlüğü durdurma kararı verebil-
me yetkisini içtihatla oluşturması, 1982 Anayasası’nın 6. maddesinin 3.
fıkrasının “Hiçbir kimse veya organ kaynağını Anayasadan almayan
bir Devlet yetkisi kullanamaz” şeklindeki 2. cümlesindeki hükmüne
aykırıdır. Anayasa Mahkemesi içtihatla, Anayasa Mahkemesi’nin 6.
maddesine aykırı hareket ederek Anayasa’ya norm eklemiştir. Anaya-
sa Mahkemesi’nin, Anayasa’ya norm ekleme görevi yoktur.
39
V. 7) Usül kurallarının hukuk kurallarıyla belirtilmesi gerekir.
Aksi halde her kurum veya organ kendisini yetkili addedebilir. Bu se-
beple Anayasa Mahkemesi’nin “Esasen bir yasanın, usulün tüm ay-
rıntılarını düzenlemesi beklenemez” görüşü dayanaktan yoksundur.
V. 8) “Yargı denetimini anlamlı kılmak için yürürlüğü durdur-
ma kararı verilmelidir” cümlesinin tersi düşünüldüğünde, yürürlüğü
durdurma kararı verme yetkisinin yargı denetimini anlamlı kılan tek
37
AYMKD. ,
S.10 C.1 6.4.1972 tarih ve E.1972/13 K.1972/18 sayılı karar
38
AYMKD. ,
S.: 29 Cilt: 1 E.1993/33 K.1993/40-2 21.10.1993 günlü karar
39
Kemal Gözler, “Türk Anayasa Hukuku” , Y.2000, s.976