309 / 617
Adli Kolluk-Savcı İlişkisi ve Soruşturmalara Etkisi
308
Doktrindeki görüşlerinde yargı makamlarının konuya yakla-
şımıyla benzer olduğu görülmektedir. Sonuç olarak il emniyet mü-
dürleri ile il jandarma alay komutanı adli kolluk sorumlusu olarak
belirlenmiş olmasalar ve Cumhuriyet savcısı ile doğrudan çalışacak
kişiler statüsünde bulunmasalar dahi, CMK’da ifade edilen, bir ildeki
en üst rütbeli adli kolluk amiridirler. Bu nedenle, Cumhuriyet savcıla-
rının bir suç soruşturması ile ilgili bir ildeki en üst rütbeli adli kolluk
amirlerine emir vermesi, olması gereken bir durumdur. Emniyet mü-
dürlerinin ve jandarma komutanlarının astlarına adli konularda emir
vermesini kabul ederken, Cumhuriyet savcılarından emir almalarını
kabul etmemek demokratik hukuk devleti ilkeleri ile izah edilemez.
Aynı şekilde, Cumhuriyet savcılarının emrine verilen adli kolluk gö-
revlilerinin genelge ve emirlerle, sınırlı sayıda tutulmasının da makul
bir izahı yoktur.
47
C. ADLİ KOLLUĞUN DİĞER SORUNLARI
Adli kolluğun sorunlarından; soruşturmanın gizliliği kapsa-
mında mülki amirlere bilgi verilmesi ve “
en üst dereceli adli kolluk
sorumlusu
”nun kim olacağı meselelerinde yaşanan problemleri açıkla-
maya çalıştık. Bakanlıklar arasında ve kurumlar arasında bu mesele-
ler halen çözüme kavuşturulmuş değildir. Bu iki husus da ve aşağıda
ifade edeceğimiz genel eksiklikler noktasında, özellikle İçişleri Bakan-
lığı ve ona bağlı kolluk birimlerinin halen CMK’nın getirmek istediği
adli kolluk yapısını içselleştirmedikleri, bunun yerine eski düzeni re-
vize ederek devam etmek niyetinde oldukları görülmektedir. Özellik-
le İçişleri Bakanlığı’nın çıkarmış olduğu genelgelerden bu husus açıkça
anlaşılmaktadır.
48
Yukarıda açıkladığımız sorunlar Cumhuriyet savcılıkları ile mülki
idare ve kolluk birimleri arasında yaşanan gün yüzüne çıkmış anlaş-
mazlıklardır. Bunlarla birlikte adli kolluk personelinin teşkilat içinde
yaşadığı problemler vardır ki ayrı bir çalışma konusu yapılacak kadar
kapsamlıdır. Ancak bunları çalışmanın kapsamını aşmamak üzere, kı-
saca ifade etmeye çalışacağız.
47
Eryılmaz, “Ceza Muhakemesi ve Adli Kolluk: Adli Kolluk Amirleri, Sorumluları
ve Görevlilerinin Belirlenmesi”, s. 119.
48
İçişleri Bakanlığı’nın 07.11.2005 Tarih-2005/115 sayılı Genelgesi.