TBB Dergisi 120.Sayı

Mülkiyet Hakkına Dayalı Tehlikenin Önlenmesi Sorumluluğunda Dava Yolu

468

Kişilerin ve malların korunması hakkındaki kamu hukuku kural-

ları saklıdır.”

Yine, konunun açıklığa kavuşması bakımından 08.12.2001 tarihin-

de yayınlanan ve tamamı 01.01.2002 tarihinde yürürlüğe giren 4721

sayılı Türk Medeni Kanunu’(TMK) nun 730. maddesine de değinmek

gerekmektedir:

“

Bir taşınmaz malikinin mülkiyet hakkını bu hakkın yasal kısıtla-

malarına aykırı kullanması sonucunda zarar gören veya zarar tehlike-

si ile karşılaşan kimse, durumun eski haline getirilmesini, tehlikenin

ve uğradığı zararın giderilmesini dava edebilir.

Hâkim, yerel âdete uygun ve kaçınılmaz taşkınlıklardan doğan

zararların uygun bir bedelle denkleştirilmesine karar verebilir”.

Bu üç hüküm beraberce nazara alındığında; kamu hukukuna

ilişkin düzenlemeler varsa zarar tehlikesinin önlenmesine ilişkin

TBK’nun 70. maddesi uygulanmaz.

Örneğin Çevre Kanunu’nun 13.

maddesi ile bina ve yapı kapsamındaki işletmelerin tehlikeli atıkları-

nın toplatılması ve imhası ile ilgili özel düzenleme, kamu hukukuna

ilişkin hususlar arasındadır.

Eldeki çalışmada yukarıdaki maddeler karşılaştırmalı olarak in-

celenecek ve hükmün günlük hayattaki uygulanma değeri üzerinde

durulacaktır.

Tehlike altında bulunan kişiye, malike karşı doğrudan bir talep

hakkı tanınarak, onun zor duruma düşmesi önlenmek istenmiştir.

Borçlar kanunundaki düzenlemenin mülkiyet hakkıyla kayıtlı olma-

ması nedeniyle daha geniş bir düzenleme alanına sahip olduğu vur-

gulanmaktadır.

Bina ya da yapı eseri malikinin hukuki sorumluluğu sebep so-

rumluluğu olup kusura dayanmadığından zarar tehlikesinin önlen-

mesi talebi içinde malikin kusuru aranmaz.

Zarar tehlikesinin önlenmesi, bina ve yapıların tehlikelerine ma-

ruz kalabilecekleri tehlikelere yönelik bir talep hakkı olarak karşımıza

çıkar.

M. Ahmet Kılıçoğlu, “Borçlar Hukuku (Genel Hükümler)”, 6. Bası, Turhan kitabe-

vi, Ankara 2005, s. 253”Zarar tehlikesinin giderilmesine ilişkin kuralların başında

özellikle imar kanunu ve imar hukuku ile ilgili yönetmelikler yer alır.”