TBB Dergisi 120.Sayı

TBB Dergisi 2015 (120)

Cüneyt UYSAL

473

Bina ve yapı malikinin hukuki sorumluluğu olağan sebep sorumlulu-

ğu olduğundan kusura ilişkin bir kavram olan ve davalının en küçük

bir kusurunun dahi olmamasını ifade eden “her türlü özenin gösteril-

mesinin” bir kurtuluş kanıtı olmaması nedeniyle bina veya yapıdaki

bozukluk ile zarar tehlikesi arasında illiyet bağı bulunması yeterlidir.

Kurtuluş kanıtı getirilememesini hakkaniyet sorumluluğuna bağla-

yan yazarlar ağırlıkta olmakla birlikte objektif özen borcunun bir so-

nucu olduğunu ileri sürenler de bulunmaktadır.

Bina ve yapı mali-

kinin sorumluluğunun tehlike sorumluluğuna yaklaşması nedeniyle

bir kurtuluş kanıtı getirilmediği düşünülebilir. Bina ve yapı malikinin

sorumluluğu esasında tehlike sorumluluğuna yaklaşan ağırlaştırılmış

sebep sorumluluğudur. Zarar tehlikesinin önlenmesi için ayrıca bir

yasal düzenleme yapılmasına ihtiyaç duyularak TBK’nun 70. maddesi-

nin düzenlenmesi bu görüşümüzü desteklemektedir.

Zarar tehlikesinin önlenmesi sorumluluğunun ön şartı öncelikle

tehlikenin giderilmesi için alınabilecek tedbir ya da tedbirler bulun-

masıdır. Alınabilecek bir tedbir yoksa zarar tehlikesinin önlenmesi

sorumluluğundan söz edilemez. Örneğin inşa ettiği bina nedeniyle

zemindeki kayma üzerine heyelana yol açan bir taşınmazın sahibin-

den tonlarca toprak hafriyatı yaparak taşınmazın değerinden dahi faz-

la olan bir masraf altına girmesi beklenmeyeceğinden bu gibi hukuki

imkânsızlık durumlarında alınabilecek bir tedbir yoktur. Zira bu olay-

da hakkaniyet sorumluluğun, tehlikeye yol açan malvarlığının değe-

riyle sınırlamayı gerektirmektedir. Heyelana yol açma tehlikesi olan

taşınmazın malikinden zarar tehlikesinin giderilmesi talep edilemez.

Ancak malikten heyelan tehlikesine ilişkin bir uyarı koyması istene-

bilir.

Bina ya da yapının imali, işletilmesi veya kullanılmasının doğru-

dan sonucu olmayan tehlikelere ilişkin zarar tehlikesinin önlenmesi

sorumluluğu meydana gelmez. Ancak ortak illiyet bağı durumunda

zarar tehlikesinin önlenmesi sorumluluğunun somut olayın koşulları-

na göre tartışılması gerekmektedir.

bolum-1/3986939, E.T:12.06.2013