514 / 617
TBB Dergisi 2015 (120)
A. Eda MANAV
513
Sözleşmenin 14 üncü maddesinin birinci fıkrasına göre, “Her Üye,
ev işçiliğinin özgül niteliklerini dikkate alarak ve ulusal yasalara ve
düzenlemelere uygun şekilde, annelikle ilgili şartlar dâhil olmak üze-
re ev işçilerinin sosyal güvenlikle ilgili olarak diğer işçilere sunulan
koşullardan daha azına sahip olmamalarına imkân verecek tedbirleri
alacaktır.”
13
Ülkemiz 189 sayılı ILO Sözleşmesini henüz onaylamamıştır. Bu
Sözleşme ile Sözleşme’nin uygulanmasına yönelik yol gösterici hü-
kümler içeren 201 sayılı Tavsiye Kararı, ev hizmetlerinde çalışanların
çalışma ve sosyal haklarını güvence altına almak açısından önemli bir
uluslararası düzenlemedir. Ülkemizin bahse konu sözleşmeyi imza-
laması ve iç hukukta gerekli düzenlemelerin yapılması, İş Kanunu ve
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamı dışında kalan bu çalışanların
Kanun kapsamın alınarak çalışma ve sosyal haklarının güvence altına
alınmasının yanı sıra, iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin haklardan ya-
rarlanma imkânı sağlanması isabetli olacaktır.
14
B. Ulusal Düzenlemeler
1. İş Kanuna Göre Ev Hizmetlerinde Çalışanların Durumu:
Ev hizmetleri, gerek mülga 1475 sayılı İş Kanunu’nun beşinci
maddesinin birinci fıkrasının dördüncü bendinde gerek 4857 sayılı İş
Kanunu’nun dördüncü maddesinin birinci fıkrasının e bendinde yer
alan hükümler ile bu Kanunların uygulama alanı dışında bırakılmış-
tır. Bu bağlamda ev hizmetlerinde çalıştırılan işçiler İş Kanununun
sağladığı, kıdem ve ihbar tazminatı, bildirim süresi, hafta tatil ücreti,
genel tatil ücreti, yıllık ücretli izin, iş güvencesi gibi hak ve güvence-
lerden yararlanamamaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu çerçevesinde ev hizmetlerinde çocuk bakıcı-
sı, aşçı, bahçıvan, temizlikçi, hizmetçi, şoför, özel sekreter, özel öğret-
men vb. işlerde çalışanlar İş Kanunu kapsamı dışında tutulmuşlardır.
15
cuments/publication/wcms_209877.pdf
13
http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/ed_protect/protrav/travail/do-cuments/publication/wcms_209877.pdf
14
Lütfi İnciroğlu, “Ev Hizmetlerinde Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği”, http://
www.lutfiinciroglu.com/content/view/118/19; Yıldırımalp, s.57.
15
Mollamahmutoğlu/Astarlı/Baysal, s.312.