517 / 617
Ev Hizmetlerinde Çalışanların Sigortalılığı
516
ilişkilerde Borçlar Kanununun hizmet sözleşmesine ilişkin hükümleri
uygulanır.
2425
3. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa Göre Ev Hizmetlerinde
Çalışanların Durumu
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun “Kapsam ve İstis-
nalar” başlığı altındaki ikinci maddesinin c bendinde, ev hizmetleri-
nin Kanunun uygulama alanına girmediği belirtilerek; ev hizmetleri
bu kanun kapsamındaki iş sağlığı ve güvenliği düzenlemelerinin kap-
samı dışında tutulmuştur. Öğretide bir görüşe göre bu yaklaşımın ne-
deni olarak, ev hizmetlerinde çalışan işçilerin işyerlerinin özel konut-
lar olması nedeniyle teftiş kapsamı dışında olması düşünülebilirse de
ev hizmetlerinde çalışan işçiler, iş kazalarına ve meslek hastalıklarına
maruz kalmakta, camdan düşme, yaralanma, elektrik çarpması gibi
kazaların yanında, tehlikeli kimyasallar içeren temizlik maddeleri ne-
deniyle solunum yetmezliği, cilt ve göz hasarları gibi kimyasal riskle-
re, ağır kaldırmadan doğan fiziksel riskler ile karşı karşıya kalmakta-
dır.
26
Kaza ya da meslek hastalığı nedeniyle uğradıkları gelir kaybı ve
gider artışı bakımından söz konusu düzenlemelerin kapsamı dışında
bırakılmış olmaları ev hizmetlerinde çalışan işçileri bu bakımdan ko-
rumasız bırakmaktadır.
27
Öğretide ileri sürülen bir görüşe göre, Türk Borçlar Kanunu’nun ev
hizmetlisi istihdam eden işverenlerin bu Kanun kapsamında iş sağlığı
ve güvenliği ile ilgili “her türlü önlemi almak” zorundadır hükmünde-
ki “her türlü önlemden” anlaşılması gereken hususların, 6331 sayılı İş
24
Yarg. HGK., 5.2.2014,
2013/10-2280, 2014/65 ;
Yarg.22.HD., 9.3.2015, 2013/35095,
2015/9308;
Yarg.22.HD., 2.9.2014, 2014/17890 2014/22670. (Kişisel arşiv).
25
“Davacı, davalıların evinde aşçı ve hizmetçi olarak çalıştığını, bel fıtığı olması ne-
deniyle işten çıkarıldığını ileri sürerek yıllık izin ücreti, fazla mesai ücreti, ihbar
tazminatı ve kıdem tazminatı istemi ile eldeki davayı açmıştır. Mahkemece, kı-
dem ve ihbar tazminatı yönünden davan kabulüne karar verilmiştir. 4857 sayılı
İş Kanunu’nun 4. maddesinin 1. fıkrasının e bendi uyarınca, ev hizmetlerinde ça-
lışan davacı hakkında İş Kanunu hükümlerinin uygulanamayacağı mahkemenin
de kabulündedir. Taraflar arasındaki sözleşme, Borçlar Kanunu hükümlerine tabi
bir hizmet sözleşmesidir. Dolayısıyla davacı, İş Kanunu kapsamında düzenlenen
kıdem tazminatı adı altında bir tazminat isteyemez.” Yarg. 13. HD. 16.6.2011,
2010/14273, 2011/9578. (Kişisel arşiv).
26
Erdoğdu/Toksöz, s.28; Ulutaş/Öztepe, s.51-53.
27
Erdoğdu/Toksöz, s.28.