117 / 473
Bilgi Edinme Hakkının Sınırları ve Devlet Sırrı
116
sınırları düzenlenmiştir. Ancak 14 maddede düzenlenen bu sınırla-
maların sözleşmelerde belirlenenden daha geniş bir alanı kapsadığı-
nı söylemek yanlış olmayacaktır. Bu sınırlama sebeplerinden
“Devlet
Sırrına İlişkin
” sınırlama hariç diğer sınırlama sebeplerini, başka bir
ifadeyle istisna hükümlerini genel hatlarıyla açıkladıktan sonra, dev-
let sırrına ilişkin sınırlama sebebini ayrı bir bölüm altında incelemeye
çalışacağız.
1. Yargı Denetimi Dışında Kalan İşlemler
BEHK’nın 15. maddesine göre; yargı denetimi dışında kalan idari
işlemlerden kişinin çalışma hayatını ve mesleki onurunu etkileyecek
nitelikte olanlar, bilgi edinme hakkı kapsamındadır. Ancak bu şekilde
sağlanan bilgi edinme hakkı, işlemin yargı denetimine açılması sonu-
cunu doğurmaz. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, yargı deneti-
mi dışında bırakılan Cumhurbaşkanı’nın tek başına yapacağı işlemler
ile Hâkimler Savcılar Yüksek Kurulu ve Yüksek Askeri Şura’nın yargı
denetimi dışında kalan kararları için bilgi edinme başvurusu yapıl-
dığında, bu başvurular bilgi edinme hakkının kapsamı dışında kal-
dığı gerekçesiyle reddedilmesi durumudur. Ancak belirtilen kararlar-
dan kişinin çalışma hayatını ve mesleki onurunu etkileyecek nitelikte
olanlar bilgi edinme hakkı kapsamındadır. Örneğin, HSYK tarafından
birinci sınıfa ayrılması uygun görülmeyen bir hâkim veya savcının,
bilgi edinme hakkı kapsamında bu işlemin gerekçesi hakkında Adalet
Bakanlığı’ndan talepte bulunma ve işlemin nedenini öğrenme hakkı
bulunmaktadır. Ancak elde edilen bilgi ve belge, ilgilinin işleme kar-
şı yargı yoluna gidebilmesi sonucunu doğurmayacaktır. Burada yargı
yoluna başvurulamayacak bir bilginin ne faydası olabilir gibi bir dü-
şünce akla gelse de idarenin yapacağı bu kabilden işlemin sebebinin
ilgili tarafından öğrenilebileceğini hatta kamuoyunda bilinebileceğini
öngörerek hareket etmesi idareyi daha dikkatli olmaya, hukuka uy-
gun davranmaya itecektir.
63
Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu (BEDK) bir kararında, Cum-
huriyet Savcısı olarak göreve başladığı tarihinden itibaren hakkında
2802 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanunu kapsamında düzenlenen sicil
63
Özkan, s. 78.