70 / 473
TBB Dergisi 2016 (122)
Didem YILMAZ
69
dıran tamlamalara yer verilmiştir.
38
Bu itibarla, eğer Anayasa koyucu
YSK kararlarına karşı yargı yolunu kapamış olsaydı, bunu diğer mad-
delerde olduğu gibi merciin yargısal niteliğini açık olarak belirtirdi.
AYM, bunu idari başvurunun yanında yargısal başvuru yolunu kapa-
tacak şekilde yorumlayarak, anayasa koyucunun kabul etmediği bir
sonuca ulaşmıştır. Sonuç olarak, YSK kararlarına karşı yargısal başvu-
ru yolu mümkündür. Nitekim YSK kararlarına karşı uluslararası yargı
organı olan AİHM’ye başvurular yapılmış, AİHM de davaları kabul
etmiştir.
39
Bu gerçek karşısında, AYM’nin tutumu, ulusal korumayı
hiçe indirgeyerek, seçme ve seçilme hakkının korunmasını uluslara-
rası yargı yerine bırakmak gibi egemenlik yetkisi ile bağdaşmayan bir
sonuç da doğurmuştur.
Şu durumda, 79. maddedeki
başka mercii
ifadesi, Anayasanın diğer
maddeleri ile uyumlu olarak, yargı erki dışındaki bir kuruma gönder-
me yapmaktadır.
40
Bu da, ya yasama organı ya da yürütme organıdır.
Bu maddenin ikinci fıkrasında yer alan hükmün geçmişini hatırlat-
mak, “başka bir mercii” ile hangi organdan bahsedildiğine bir ölçüde
ışık tutabilecektir.
Seçim kurulları, 1924 Anayasası döneminden beri hukukumuzda
yer almaktadır. Bu kurulları ilk kuran 1950 tarihli 5545 sayılı Milletve-
kili Seçimi Kanunu’dur.
41
Bu kanuna göre, seçimlerin gerçekleştirilme-
sine ilişkin işlemlerin hâkimler tarafından yapılması esası benimsen-
miş ve ilçe seçim kurulu, il seçim kurulu ve YSK olmak üzere bir seçim
organı silsilesi belirlenmişti. Bu kanunda YSK’nın tutanaklara ilişkin
yapılan itirazlar hakkında verdiği karar kesin değildi. Bunlara karşı
başvuru mercii, TBMM olarak kabul edilmişti. 1954 yılında yapılan
38
1982 Anayasası m:36 yargı mercii, m:37 mahkemeden başka bir merci, yargılama
yetkisine sahip olağan üstü merci; m:59 yargı mercii; m: 152 temyiz merciince, m:
154 adli yargı merciince; m:155 idari yargı merii, son inceleme merciidir, m:156
son inceleme merciidir, m:158 adli, idari askeri yargı mercii, m: 159 yargı mercii
39
M.B.I. A.S./Türkiye, No: 25685/94; İmrek/Türkiye, 24 Haziran 2008; Söyler/
Türkiye, No: 29411/07.
40
1982 Anayasası’nda yargı erki dışında bir makamı ifade eden maddeler şunlardır:
m
:40.. hangi kanun yolları ve mercilere başvurulacağını..; m: 129.. idari merciin izni-
ne bağlıdır.; m:135…kanunun belirlediği mercii veya Cumhuriyet savcısının….,
merci..men ile yetkilendirilebilir. Bu merciin kararı… hakimin onayına sunulur.;
m:138 hiçbir organ, makam, merci veya kişi yargı yetkisinin kullanılmasında mah-
kemelere….emir ve talimat veremez….
41
RG:21/2/1950-7438.