dergi-122

TBB Dergisi 2016 (122)

Didem YILMAZ

aleyhinde olması, seçmenin iradesinin genel seçimlerde özgür olarak

oluşmasını engelleyecek ve o partinin avantajlı duruma gelmesini sağ-

layacaktır. Oysaki, demokratik sistemler siyasal çoğulculuk üzerine

kuruludur ve seçim yarışına katılan her partinin, her siyasi düşünce-

nin eşit şartlarda kendilerini halka tanıtma, programlarını açıklama

ve rakiplerini eleştirme hakkı bulunmaktadır. Bu dengeyi kurmak da

YSK’nın görevidir. Nitekim YSK, TRT Kurumunu, radyo ve televiz-

yonla propaganda yayınlarının tam bir tarafsızlık ve eşitlik içinde

yapılmasını sağlamakla görevli tutmuştur.

Bunun için, YSK, yayın-

ların denetimine ilişkin kuralları belirlerken, cumhurbaşkanının ko-

nuşmalarını desteklediği siyasal partinin konuşmalaryla bütün olarak

değerlendirip, süreleri bu esasa göre belirleyebilir. Aksi halde, medya

hizmet sağlayıcıların, “tarafsız” olduğu varsayımı ile cumhurbaşkanı-

nın konuşmalarını uzun uzun yayımlaması, denetimsiz şekilde seçim

yarışını bozan, bu itibarla da, Anayasa’nın 2. maddesinde demokratik

hukuk devleti, 67. maddesinde serbest ve eşit oy ilkesi ve 79. maddesin-

deki seçimlerin doğruluk ve dürüstlük kuralına uygun olarak yapıl-

ması amir hükmüne aykırılık oluşturacaktır. Bunun yöntemi, somut

olayda başvurucunun dile getirdiği şekilde konuşmaların belirli bö-

lümlerinin yayınlanmaması değil, medyada seçim yarışında faaliyet

gösteren aktörlere “eşit olarak kendilerini halka anlatma” süresinin

hesaplanması olacaktır. Nitekim benzer bir uygulama 21 Temmuz

2009 tarihinde Fransa’da benimsenmiştir. Görsel-İşitsel İletişim Yük-

sek Kurulu’nun (Conseil supérieur de l’audiovisuel) kararına göre,

YSK’ya 1968 yılında İşçi Partisi tarafından yapılan şikayetin konusu Türkiye rad-

yolarında siyasi partilerle ilgili olarak yapılan haber yayınlarında tarafsız dav-

ranılmadığına ilişkindir. Bu şikayeti haklı bulan YSK, “seçimlere katılan siyasi

partilerin, kanun hükümlerinden eşit şartlar altında yararlanmamaları, seçimlerin

güvenle ve dürüst olarak yapılmasına ve seçim düzenine etkili olacağı(nın) şüp-

hesiz (olduğuna); bu itibarla, TRT Genel Müdürlüğünce seçim süresi içinde Türki-

ye Radyolarında yayınlanacak haberlerin uygun ölçüde eşitlik esasına bağlı tutul-

ması zorunluluğu(nun) doğ(duğuna) ve Kurul(un) bu konuda gerek Anayasa’nın

75inci maddesi hükmüne ve gerek 26/4/1961 günlü 298 sayılı ..Kanuna göre bir

karar almakla görevli ve yetkili olduğu sonucuna var(arak) Türkiye Radyoların-

da, gerek kendi kaynaklarından ve gerek siyasi partilerin verdikleri haber bül-

tenlerinden alacakları siyasi partilerle ilgili haberler yayınlandığı takdirde, her

gün için kelime sayısı, yayın süresi ve haberin yayınlanacağı radyo yayın bülteni

bakımlarından eşit olması” gerektiğine karar vermiştir, YSKK No: 1968/235, kt:

25.4.1968, s: 82 vd. Aynı yönde, YSKK No: 1968/286, kt: 4.5.1968, s: 91 vd.; YSKK

No: 1969/557, kt: 28.8.1969, s: 239 vd.; YSKK No:1975/331, kt: 21.8.1975, s: 201 vd.