dergi 123

Avukat Hakkında Arama ve Elkoyma

104

avukatın sır saklama yükümlülüğü ve dolayısıyla savunma hakkının

korunması, avukat ile ilgili ceza muhakemesi işlemlerinin özel olarak

düzenlenmesini zorunlu kılmıştır. Bu nedenle avukatın üzerinin, bü-

rosunun ve konutunun aranması ile avukatın bürosunda ve postasın-

da elkoyma özel olarak düzenlenerek sıkı koşullara bağlanmıştır.

Çalışmamızın ilk bölümünde arama ve elkoymaya genel olarak ve

kısa bir şekilde değindikten sonra, ikinci bölümde avukat hakkında

arama ve elkoymanın özel olarak düzenlenmesini gerektiren sebepleri

inceleyeceğiz. Üçüncü ve devamı bölümlerde ise çalışmamızın konusu

olan avukat hakkında arama ve elkoymayı incelerken, inceleme sıra-

mız; “avukatın üzerinin aranması”, “avukat bürolarında arama, elkoy-

ma ve avukatın postasında elkoyma” ve “avukat konutlarında arama”

şeklinde olacak.

I. GENEL OLARAK ARAMA VE ELKOYMA

Her ikisi de birer koruma tedbiri

olan arama ve elkoyma, başta

Anayasa ve Ceza Muhakemesi Kanunu

olmak üzere ilgili mevzuatta

düzenlenmiştir. Anayasa’nın “Özel hayatın gizliliği” başlıklı 20. mad-

desinin 2. fıkrasına göre, “

milli güvenlik, kamu düzeni, suç işlenmesinin

önlenmesi, genel sağlık ve genel ahlakın korunması veya başkalarının hak ve

özgürlüklerinin korunması sebeplerinden biri veya birkaçına bağlı olarak, usu-

lüne göre verilmiş hakim kararı olmadıkça; yine bu sebeplere bağlı olarak ge-

cikmesinde sakınca bulunan hallerde de kanunla yetkili kılınmış merciin yazılı

emri bulunmadıkça; kimsenin üstü, özel kağıtları ve eşyası aranamaz ve bun-

lara el konulamaz. Yetkili merciin kararı yirmidört saat içinde görevli hakimin

Ceza muhakemesinin yapılabilmesini veya verilecek hükmün kağıt üzerinde

kalmasını önleyerek infazını mümkün kılan, hükümden önce geçici olarak bazı

temel hak ve özgürlüklere müdahaleyi gerektiren işlemlere koruma tedbirleri

denilmektedir. Koruma tedbirleri hakkında bkz. Bahri, Öztürk, Durmuş, Tezcan,

Mustafa Ruhan Erdem, Özge Sırma, vd., “Nazari ve Uygulamalı Ceza Muhake-

mesi Hukuku, Editör: Bahri Öztürk, 6. Baskı, Ankara: Seçkin Yayınları, 2013, s.

445 vd. , Cumhur Şahin, Ceza Muhakemesi Hukuku I, Dördüncü Baskı, Ankara:

Seçkin Yayıncılık, 2013, s. 217 vd.

4.12.2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu, 17.12.2004 tarihli ve

25673 sayılı R.G.

Adli ve Önleme Aramaları Yönetmeliği (AÖAY), 01.06.2005 tarihli ve 25832 sa-

yılı R.G. bkz.

2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu (PVSK), 14.07.1934 tarihli 2751 sayılı

R.G..