211 / 497
Karşı Dava
210
derdest olması, iki davanın aynı yargılama usulüne tabi olması ve
karşı davanın esasa cevap süresi içerisinde açılması bu şartları oluş-
turmaktadır. Ardından, esasa yönelik şartların incelenmesi aşaması-
na geçilecektir. Asıl dava ile karşı dava arasında yakın ilişki bulunma
kapsamında mütalaa edilen şartlardan ilki olan “takas veya mahsup
ilişkisinin bulunması” arz ettiği özel önem nedeniyle ayrıntılı olarak
irdelenecektir. Esasa yönelik diğer bir şart olan bağlantı bulunma ge-
rekliliği de ele alınacaktır.
Akabinde davanın incelenmesi prosedürü gerçekleştirilecektir.
Bu kısımda karşı davanın harca tabi olması, hakkında ayrıca vekâlet
ücretine hükmedilmesi gereği, hüküm açısından asıl ve karşı davalar
bakımından ayrı kararlar tesis edilmesi ve temyiz konuları açıklığa
kavuşturulmaya çalışılacaktır. Karşı davada görev, yetki, taraflar alt
başlıkları bu bölüm kapsamında değerlendirmeye tabi tutulacaktır.
Ayrıca tahkimde karşı dava, yargılamanın yenilenmesinde karşı dava
ve ıslaha dair birtakım açıklamaların da bu bölüm kapsamında ince-
lenmesi gerekecektir.
Sonrasında, davanın esasa ve süreye yönelik şartları taşımaması
durumunun sonuçları irdeleme konusu yapılacaktır. Öncelikle dava-
nın esasa yönelik şartı taşımadan açılması hali için kanunun öngördü-
ğü sonuç incelenecektir. Ardından süre şartına uyulmaksızın açılmış
olan karşı davanın akıbetinin ne olacağı değerlendirmeye tabi tutula-
caktır. Çalışmamızda Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu zamanın-
daki durumun değerlendirilmemesinin konu adına bir şeylerin eksik
bırakılmasına sebebiyet vereceği düşüncesine sahip olduğumuzdan
yer yer karşılaştırmalar yapılacak, bazı hallerde ise o dönemde geçerli
olan duruma ilişkin özel olarak açıklamalarda bulunulacaktır.
Karşı dava kurumuyla ilintili olarak uygulamada çeşitli uyuşmaz-
lıklarla karşılaşılmaktadır. Bu kurumun uygulama açısından arz ettiği
değer de dikkate alındığında bu konuda verilen mahkeme kararları-
nın önemi yadsınamaz. İşte bu önemden ötürü, mahkemelere intikal
eden uyuşmazlıkların, konuyla irtibatlı olduğu şekliyle sınırlı kalmak
üzere, özellikle Yargıtay Kararları esas alınmak suretiyle incelenmesi
gerekecektir.
I. GENEL OLARAK
Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 132 ila 135. maddeleri arasında
düzenlenen “karşı dava” kurumu Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanu-