dergi 123

TBB Dergisi 2016 (123)

İbrahim GÜLER

rek yürütülmüşse, bana göre kimse “adil” bir yargılamadan bahsede-

mez. Sözleşme’nin, Birleşik Krallık’ın iç hukuk sisteminin bir parçası

olmadığı doğrudur, ancak söz konusu soruyla ilgili olarak, o ülkenin

onaylamasının ışığında ve Devlet organları tarafından hükümlerini

yerine getirme yükümlülüğünü ortaya çıkarmak için, öyleymiş gibi

davranılması gerekir. Başka bir ifadeyle, bir yargılamanın “adil” olup

olmadığını değerlendirilirken Sözleşme’yi onaylamış ancak onu iç hu-

kuk sistemine katmakta başarısız olmuş bir Devlete izin vermek için

herhangi bir sebep göremiyorum.

Bu olayda başvuranın mülküne yerleştirilen bir dinleme cihazıy-

la elde edilen delilin Birleşik Krallık’ın belirli herhangi bir yasasına

aykırı olmadığı doğrudur. Ancak bu, Sözleşme’ye aykırılığa götürür.

Birleşik Krallık otoritelerinin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin

1’inci maddesi altında “kendi yetki alanları içinde bulunan herkesin,

bu Sözleşme’nin birinci bölümünde açıklanan hak ve özgürlüklerden

yararlanmalarını sağlama” yükümlülükleri vardır. İnanıyorum ki bu

Birleşik Krallık Mahkemeleri üzerinde Sözleşme’ye aykırı olarak elde

edilen bir delilin yargılama süreçlerinde kabul edilmemesi veya ona

güvenilmemesi yönünde bir sorumluluk doğurmaktadır. Bu, evlevi-

yetle somut olaydaki gibi bir ceza davasında suçlanan bir kişi aleyhine

tek delilin böyle bir delil olduğu davalarda da uygulanır.

Bunun da ötesinde, Sözleşme’yi ihlâl etmek suretiyle elde edilen

delillerin sanık olan kişiye karşı kabul edilmesinin 6’ncı madde altında

düzenlenen adil yargılanma ilkesini mutlak olarak ihlâl etmeyeceği

kabul edilirse, bu durumda Sözleşme altında düzenlenmiş hakların

etkili olarak korunması engellenecektir. Bu durum, delilin polis tara-

fından Sözleşme’nin 8’inci maddesi gerekliliklerine uymayacak bir su-

rette elde edildiği, ancak yine de sanığa karşı kullanılması kabul edi-

lip sanığın mahkûmiyetine yol açtığı somut olaydaki gibi durumlarda

belirgin bir şekilde ortaya çıkar. Şayet 8’inci maddenin ihlâl edilmesi

“adil” olarak kabul edilebilirse, bu durumda polisin bu şekilde izin ve-

rilmeyen davranışları tekrar etmekten nasıl etkili bir biçimde alıkona-

cağını anlayamıyorum. Ve ayrıca burada tekrar etmeliyim ki, böyle bir

davranış sebebiyle gerçekleşen bir yargılama ve mahkûmiyetin adil ve

dürüst olduğunu kabul edemem.