dergi 123

Varşova ve Montreal Sözleşmelerinin Eş Zamanlı Uygulanması, Havayoluyla Yapılan ...

342

lı uygulama durumu Varşova Sözleşmesi sistemine taraf olan bütün

devletler Montreal Sözleşmesine taraf oluncaya kadar devam edecek-

tir. Yeryüzünde Varşova Sözleşmesi Sistemi’ne taraf hiçbir devlet kal-

madığında Varşova Sözleşmesi de yürürlükten kalkacaktır.

V. HAVAYOLUYLA ULUSLARARASI TAŞIMA VE

UYGULANACAK ULUSLARARASI SÖZLEŞMELERİN

BELİRLENMESİ

Varşova Sistemi’ndeki belgelerden birinin veya Montreal Sözleş-

mesinin uygulanabilmesi için en önemli konu bir “uluslararası taşıma”

olmasıdır ancak bu sözleşmelerin uygulanabilmesi için havayoluyla

yapılmış bir uluslararası taşıma yetmez. Bu taşımanın bu sözleşme-

lerin uygulama alanı kapsamında yer alan bir uluslararası taşıma ol-

ması gerekir. Havayoluyla uluslararası taşımanın 1929 tarihli Varşova

Sözleşmesinden 1999 tarihli Montreal Sözleşmesine kadar arada yapı-

lan birçok değişikle dahi değişmeyen tek bir tanımı vardır. Bir taşıma

sözleşmesinin uluslararası sözleşmelerden birinin kapsamına giren

bir uluslararası taşıma sözleşmesi olup olmadığını tespit etmek için

iki basamaklı bir inceleme yapılmalıdır.

Buna göre öncelikle karar-

laştırılan kalkış ve varış yeri ve duraklama yerine atıfla tanımlanan

bir uluslararası taşıma olup olmadığı tespit edilir. Ardından kalkış ve

varış yerinin bulunduğu devletin veya devletlerin Montreal Sözleşme-

sine veya Varşova Sistemindeki sözleşmelerden birinin aynı versiyo-

nuna taraf olup olmadığına bakılır.

2004 Interpretation Başlıklı 2’inci maddede ve Schedule 2 ve Schedule 3’te uy-

gulanacak hükümleri Varşova Sözleşmesinin Lahey Protokolüyle değişik hali,

Lahey Protokoküyle değişik Varşova Sözleşmesinin Guadalajara Ek Sözleşme-

siyle değiştirilmiş hali ve Lahey Protokolüyle değişik Varşova Sözleşmesinin 4

Numaralı Montreal Protokolüyle değişik hali olarak belirtmektedir. Aynı şekil-

de Avustralya’da Civil Aviation (Carriers’ Liability) Act 1959 Bölüm IA’da hangi

taşımalara Montreal Sözleşmesinin uygulancağı, Bölüm II’de hangi taşımalara

Varşova Sözleşmesinin Lahey Protokolüyle değişik halinin uygulanacağını, Bö-

lüm IIIA’da hangi taşımalara Guadalajara Ek Sözleşmesinin uygulanacağı, Bölüm

IIIC’de hangi taşımalara 4 Numaralı Montreal Protokolünün uygulanacağı yer

almaktadır. Havayolu şirketleri de taşımalara farklı hükümler uygulanacağını

dikkate alarak taşıma şartlarında uygulanması muhtemel sözleşmelerin tümüne

yer vermişlerdir.

Bkz.

; http://

( 8.2

2016). .

Carriage of Goods By Air, Report by the UNCTAD secretariat, sf. 14.