dergi 123

Varşova ve Montreal Sözleşmelerinin Eş Zamanlı Uygulanması, Havayoluyla Yapılan ...

360

belirttiğimiz gibi TSHK’da öngörülen bu sorumluluk da kusursuz so-

rumluluk olmakla birlikte Montreal Sözleşmesinde öngörülen savun-

ma imkânı TSHK’nın bu ifadesine göre daha dardır. Örneğin bagaj

bir savaş veya silahlı çatışma veya olağanüstü bir doğa olayı, örneğin

yanardağ patlaması, dolayısıyla zarar görmüş olduğunda Montreal

Sözleşmesine göre taşıyıcının sorumluluğu söz konusu olabilecekken

TSHK’ya göre sorumluluk söz konusu olmaz.

Bundan başka TSHK’da havayolu ile taşıma; bagajın bir havaala-

nında veya bir hava aracında veya havaalanı dışına inilmesi halinde

o yerde taşıyıcının muhafaza ve nezareti altında bulunduğu süreyi

kapsar. Belirtelim ki burada taşıyıcının sorumlu olduğu mekân bakı-

mından da Montreal Sözleşmesine göre daha sınırlı bir alan söz ko-

nusudur. Montreal Sözleşmesinde nerede olursa olsun eşyanın taşı-

yıcının

hâkimiyetindeki

süre ve yer sorumluluğa dâhildir. TSHK’da ise

havayoluyla taşıma sadece eşyanın havaalanında veya bir hava aracın-

daki süreyi ve havaalanı dışına inilmişse orada taşıyıcının koruması

ve gözetimi altındaki süreyi kapsar. Bazen herhangi bir sebeple bagaj

yolcudan sonra varma yerine ulaşmaktadır. Böyle bir halde varma ye-

rine varmış ve ilgilisine teslim edilmek üzere yola çıkmış bagaj hava-

alanından ayrıldıktan sonra zarar görmüş olursa artık hava aracında

veya havaalanında olmadığı ve havaalanı dışında bir yere de inilmedi-

ği için TSHK bakımından sorumluluk söz konusu olmazken Montreal

Sözleşmesine göre sorumluluk söz konusu olur.

Montreal Sözleşmesine göre bagajın zıya veya hasarında taşıyıcının

sorumluluğunun sınırı, yükle ilgili varma yerinde eşyanın tesliminde-

ki özel menfaatini belirtip ek ücret ödemedikçe, her bir yolcu için 4.150

ÖÇH’dir. TSHK’nın 124’üncü maddesinin atıf yaptığı Türkiye’nin taraf

olduğu Varşova Sözleşmesinin Lahey Protokolüyle değişik haline göre

taşıyıcının sorumluluğu ise 250 Poincare Frangı, yaklaşık 16,6-17 Ame-

rikan Doları’dır.

100

Açıkça görüldüğü gibi fark ciddi boyuttadır.

D. Taşıyıcının Gecikme Zararlarından Sorumluğu

Montreal Sözleşmesi uyarınca taşıyıcı yolcunun veya bagajın ge-

cikmesi dolayısıyla sorumludur; ancak taşıyıcı kendisinin veya adam-

100

Varşova/Lahey m.22/2.a.