360 / 497
TBB Dergisi 2016 (123)
Meltem Deniz GÜNER-ÖZBEK
359
Görüldüğü üzere TSHK ve Montreal Sözleşmesi arasında sorum-
luluktan kurtulma ve sorumluluk miktarı arasında çok ciddi farklı-
lıklar vardır. TSHK’daki hükümler yurt içinde seyahat eden yolcuları
dezavantajlı duruma sokmaktadır. Aşağıda görüleceği üzere pek çok
ülke yolcu taşıma sözleşmeleri bakımından ya sınırsız sorumluluk
öngörmüş yahut da Montreal Sözleşmesinde yolcu için öngörülen hü-
kümleri iç taşımalara da uygulanacak şekilde düzenlemelerini uyum-
laştırmışlardır.
C. Taşıyıcının Bagajın Uğradığı Zarar Dolayısıyla
Sorumluluğu
Montreal Sözleşmesi bagaj bakımından taşıyıcıya teslim edilmiş
ve taşıyıcıya teslim edilmemiş (“checked ve unchecked”) bagaj ayrımı
yapar.
92
Taşıyıcı, teslim edilmiş bagajın zıya veya hasarından zarara yol
açan olay hava aracında veya eşya taşıyıcının hâkimiyetindeyken mey-
dana gelmişse sorumludur.
93
Eğer zarar bagajın kendi mahiyetinden
veya kusurundan kaynaklanmışsa taşıyıcı sorumluluktan kurtulur.
94
Burada öngörülen kusursuz sorumluluk halidir. Ayrıca belirtmek ge-
rekir ki müşterek kusur halinde de taşıyıcı kısmen veya tamamen so-
rumluluktan kurtulma imkânına sahiptir.
95
Taşıyıcıya teslim edilmemiş bagaj ve kişisel eşya bakımından ise
taşıyıcı sadece kendisinin ve adamlarının kusurundan sorumludur.
96
TSHK ise bagaj bakımından ayrım yapmakla birlikte sorumluluk
sadece
“tescil
edilmiş
” bagaj için söz konusudur.
97
Buna göre
tescil ettiril-
miş bagaj
ın kaybı veya zarara uğraması halinde, zarara sebebiyet veren
olay, havayolu ile taşıma sırasında meydana gelmiş ise zarardan taşı-
yıcı sorumludur.
98
Taşıyıcı, kendisinin ve adamlarının zararı önlemek
için gerekli olan bütün tedbirleri aldıklarını veya bu tedbirleri alma
olanağı bulunmadığını ispatlarsa sorumlu değildir.
99
Daha önce de
92
Leon, sf. 1176.
93
Montreal Sözleşmesi m.17/2.
94
Montreal Sözleşmesi m.17/2.
95
Montreal Sözleşmesi m.20.
96
Montreal Sözleşmesi m.17/2.
97
Ülgen, sf.169 vd.
98
TSHK m.121.
99
TSHK m.123.