dergi 123

368 / 497

TBB Dergisi 2016 (123) Meltem Deniz GÜNER-ÖZBEK 367
124 Bu sebeple taşıyıcıların sorumluluğu kamuya hizmet eden (“common
carrier”) havayolu taşıyıcılarının sorumluluk rejimine tabidir.125 Buna
göre taşıyıcılar, muhafazaları altında taşınmakta olan eşyanın uğra-
dığı zarardan zararın beş istisnadan birine girmemesi halinde, ken-
di kusurları ve yardımcı şahıslarının kusurları yol açmışsa sorumlu-
durlar. Beş common law muafiyeti şunlardır: taşıtanın fiili veya ihmali,
mücbir sebep, kamu düşmanları, kamu makamlarının hareketleri
veya yükün mahiyeti.126 Sorumluluk şartları ve sorumluluk sınırları
taşıyıcı tarafından hava yük senedinde belirtilir.127 Taşıma şartlarında
genellikle sorumluluğun 50 sent/pound ve taşıma ve taşıma başına 50
ABD Doları’ndan az olmamak kaydıyla sınırlı olduğu ve ilave taşıma
ücreti ödenmesi halinde bu sınırın yükseltilebileceği yer almaktadır.128
2. Almanya
Almanya’da Luftverkehrsgesetz (LuftVG) taşıyıcının yolcu ve bagaj
için sorumluluğunu 44’üncü ve devamı paragraflarında düzenlemek-
tedir. Kanun 44’üncü paragrafında uygulama alanı yer alır. Varşo-
va Sözleşmesi ve değişikliklerinin, Montreal Sözleşmesinin, AB’nin
889/2002 sayılı Tüzüğü ile değiştirilmiş 2027/97 sayılı kaza halinde
havayolu taşıyıcısının sorumluluğuna dair Tüzük ile havayolu taşıyı-
cıları ve hava aracı işletenlerinin sigorta yaptırma zorunluluğuna iliş-
kin 784/2004 sayılı Tüzük hükümlerinin uygulanmadığı hallerde bu
Kanun’daki hükümleri uygulama alanı bulacaktır. Bu itibarla başka
hallere129 ilaveten yurt içinde yapılan taşımalar bu Kanun hükümleri-
ne tabidir.
Sorumluluğun niteliği ve sınırı 45’inci paragrafta düzenlenmekte-
dir. Taşıyıcı hava aracında veya hava aracına iniş veya biniş işlemleri
124 49 C.F.R § 41707.
125 American Airlines v. Wolens, 513 U.S. 219 (1995).
126 James R. Loumiet/William G. Jungbauer, Train Accident Reconstruction and
FELA and Railroad Litigation, Lawyers & Judges Publishing Company Inc. 2005,
sf.52.
127 Cargo Liability Study, sf.12;
128 Bkz. United Airlines yurt içi eşya taşıma şartları
ShowFiles?filePath=/homelinkpdfs/Domestic%20Conditions%20of%20Cont-
ract%20Info.pdf (8.2. 2016) )¸ Larsen / Sweeney / Gillick, sf. 756;
129 Örneğin Varşova veya Montreal Sözleşmeleri kapsamına girmeyen uluslararası
taşımalarda kanunlar ihtilafı kuralları uyarınca Alman Hukukunun uygulanması.