369 / 497
Varşova ve Montreal Sözleşmelerinin Eş Zamanlı Uygulanması, Havayoluyla Yapılan ...
368
esnasında meydana gelen bir kaza neticesinde yolcunun ölümü veya
bedensel yaralanması halinde ortaya çıkan zararlardan sorumludur.
Söz konusu zarara taşıyıcının veya yardımcı şahıslarının hukuka aykı-
rı ve kusurlu bir fiili veya ihmali yol açmamışsa taşıyıcının sorumlulu-
ğu 113.000 Özel Çekme Hakkı ile sınırlıdır. Diğer bir ifadeyle bu hük-
me göre taşıyıcı 113.100 Özel Çekme Hakkına kadar olan zararlar için
kusursuz olarak sorumludur. Bu meblağı aşan zararlar için ise kusur
sorumluluğu söz konusudur. Görüldüğü üzere Kanun’un bu maddesi
Montreal Sözleşmesinin 17’inci maddesinden alınmıştır ve sorumlu-
luk sınırı da Montreal Sözleşmesinin gözden geçirilerek güncellenmiş
sorumluluk sınırlarına uyarlanmıştır. Bundan başka 46’ncı paragrafta
yolcunun gecikmesinden doğan zararlar ile 47’inci paragrafta bagajın
uğradığı zararlardan doğan sorumluluk da Montreal Sözleşmesindeki
sorumluluk hükümleriyle aynıdır.
Havayoluyla yurt içi taşımalara Alman Ticaret Kanunu (“Handels-
gesetzbuch”) Paragraf 407 uyarınca Kanun’un 4. Bölümünde – 407 ve
devamı paragraflarda- yer alan hükümler uygulanmaktadır. 25.6.1998
tarihli Alman Taşıma Hukuku Reformu Kanunu mevcut pek çok hu-
kuki düzenlemeyi yürürlükten kaldırmış ve taşıma hukukunu tek bir
çatı altıda toplamıştır. Bu hükümler kara, iç su ve hava yoluyla yapılan
taşımalara uygulanmaktadır. Bu hükümlerden taşıyıcının sorumlulu-
ğuna ilişkin olanlar, kaynağını Eşyaların Karayolundan Uluslararası
Nakliyatı için Mukavele Sözleşmesinden (“Convention on the Contract
for the International Carriage of Goods by Road – CMR)” almakta-
dır. Paragraf 425’e göre taşıyıcı eşyanın taşımak üzere teslim edildiği
andan teslim edilmesine kadar geçen zaman içerisinde eşyanın zıyaı,
hasarı veya gecikmesinden doğan zararlardan şunları ispat etmedikçe
sorumludur
130
:
- Taşımanın üstü açık bir araçla yapılması
- Gönderen tarafından yapılan yetersiz ambalaj
- Eşyanın gönderen veya gönderilen işleme tabi tutulması, yüklen-
mesi, işleme tabi tutulması ve boşaltılması
130
Eşyaların Karayolundan Uluslararası Nakliyatı için Mukavele Sözleşmesi m.17;
ayrıca bkz. TTK m.875 ve 878.