407 / 497
“Özgürlüklerin Şiddeti”nden “Şiddetin Özgürlüğü”ne: Sosyo-Hukuksal Gelişimi İçinde Terör ...
406
bir anlayış ortaya çıkmaktadır. Bu anlayışın en önemli yanı da söylem
ve yöntemin tamamını kavramı yüceltmeye yönelik olarak değersiz-
leştirmesidir.
Guantanamo’da veya Dünya’nın her hangi bir yerinde terör şüphe-
siyle kişinin tutulması, tutulduğu süre ve tabi olduğu tutulma şartları
dahil olmak üzere, terör soruşturma yöntemleri ortak bir etik sorun
ortaya çıkarmaktadır. Bu nedenle uluslararası örgütler ve devletlerin
yaratacakları ortak parametreler ile oluşturulacak ortak güvenceler so-
ruşturmanın başlı başına bir cezaya dönüşmesinin önüne geçebilecek
ve devletler açısından etkili bir terör soruşturmasından ziyade siyasal
karşıtları sindirmek amacıyla hukuk ve etik dışı yollar kullanmasının
önüne geçilebilecektir.
Aşağıda incelenecek olan Sefilyan kararı tam da bu standartların
belirlenmesi açısından önemli bir karardır. Nitekim Avrupa Konseyi
ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin beşinci maddesi kişi özgürlü-
ğü ve devlet tarafından bunun sınırlanması açısından hassas paramet-
reler koyan birer uluslararası örgüt ve araçtır.
TERÖR TANIMININ VE TERÖR YASALARININ KİŞİ
ÖZGÜRLÜKLERİ ÜZERİNE ETKİSİ: AVRUPA KONSEYİ,
AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ VE SEFİLYAN’DA
UYGULANAN STANDARTLAR
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Sözleşme’nin 5. maddesinin 1.
fıkrasında “
hukuka uygun
” ve “
yasayla belirlenmiş usullerle
” tu-
tulma hususunun altını çizilmektedir. Bu nedenle kararda şu husu-
su üstüne bastırarak tekrar etmiştir: “Tüm adli ve idari makamlar
68
ve özellikle mahkemelerin ulusal hukuku uygulamaya ve doğru yo-
rumlamaya dikkat etmesi gereklidir. Aksine bir tutumu ulusal hukuk
açısından tespit eden Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Sözleşme’nin
ihlali kararı verebilir”
Sözleşme’nin 5. maddesi kapsamı içinde bulunan “özgürlük ve
güvenlik
hakkı
”nı Mahkeme, Sözleşme’de sözü geçen “
demokratik
68
10 Haziran 1996 tarihli Benham- Birleşik Krallık davası mahkemeler dışındaki
makamların ulusal hukuku uygulamayarak Sözleşme’nin ihlali yol açtıkları yö-
nündeki kararına örnek olarak gösterilebilir. Bir diğer örnek ise Assanidze-Gür-
cistan 71503/01 no’lu karardır.