290 / 561
TBB Dergisi 2016 (124)
Yeşim YILMAZ
289
hâkim kararı ile yapılan aramada, işlediği bir cinayetin delilinin bu-
lunması bu duruma örnek olarak verilebilir. Bununla birlikte, Adlî ve
Önleme Aramaları Yönetmeliği’nin 10. maddesinde aramada emir ya
da karar kapsamı dışında elde edilen delillere ilişkin daha ayrıntılı bir
düzenlemeye yer verilmiştir. Düzenleme ile yapılmakta olan soruştur-
ma veya kovuşturmayla ilgisi olmayan ancak, diğer bir suçun işlendiği
şüphesini uyandırabilecek bir delilin elde edilmesine ek olarak, yapıl-
makta olan soruşturma veya kovuşturmayla ilgisi olmakla birlikte,
karar veya yazılı emirde konu edilmeyen bir delilin elde edilmesi de
kapsama alınmıştır. Böylece bu düzenleme ile kanunda yer alan tesa-
düfen elde edilen delilin kapsamı biraz daha genişletilmiş olup ka-
nunda öngörülmeyen bir hususun Yönetmelik’te düzenlenmesi, haklı
olarak, eleştiri konusu yapılmıştır.
139
Yönetmelik, böyle bir delilin elde
edilmesinden sonra ne şekilde davranılacağına da açıklık getirmiştir.
Buna göre, bu delil koruma altına alınır ve durum Cumhuriyet baş-
savcılığına derhâl bildirilerek el koyma işlemini gerçekleştirmek için
Cumhuriyet savcısından yeni bir yazılı emir istenir. Cumhuriyet sav-
cısına ulaşılamadığı hâllerde ise kolluk âmirinin yazılı emriyle kolluk
görevlileri elkoyma işlemini gerçekleştirebilir. Hâkim kararı olmak-
sızın elkoyma işlemi, yirmidört saat içinde görevli hâkimin onayına
sunulur. Hâkim, kararını elkoymadan itibaren kırksekiz saat içinde
açıklar; aksi hâlde elkoyma kendiliğinden kalkar.
II. Hukuka Aykırı Gerçekleştirilen Aramanın Sonuçları
A. Hukuka Aykırı Delil
Ceza muhakemesinde ispat aracı olan delillerin nasıl elde edile-
ceği kurallara bağlanmıştır. Yakalama, ifade alma, arama, el koyma,
iletişimin denetlenmesi, beden muayenesi, tanık dinleme gibi faali-
yetlerin nasıl gerçekleştirileceği ceza muhakemesi kanunlarında, kimi
zaman ise anayasa ve uluslararası sözleşmelerde düzenlenmiştir. Ceza
muhakemesinde önemli olan, suçu oluşturan olayları ortaya koyan de-
lilleri elde etmek için yapılan işlemin hukukun öngördüğü şekilde ya-
pılıp yapılmadığıdır. Bir delilin hukuka aykırı olup olmadığını tespit
etmek için öncelikle delili meydana getiren işleme bakmak gerekecek-
139
Özbek ve Diğerleri, s. 400.