Dergi(124)

Vergi Yargısı Uygulamasında Kabahatler Kanunu’na Alternatif Bir Bakış...

326

Ceza hukuku anlamında vergi suç ve cezaları kamu düzenini

korumaya yönelmekte ve suçlar kamusal düzene karşı hukuka aykı-

rılık hallerini

oluşturmaktadır. İdare hukuku anlamındaki kabahat

ve yaptırımlar ise mali ve idari düzeni korumaya yönelmekte ve ka-

bahatler vergi geliri kaybına yol açan ve/veya vergi sisteminin işle-

yişini aksatan hukuka aykırılık hallerini oluşturmaktadır.

Vergi suç

ve cezaları adli usullerle tespit edilmekte ve ceza, mahkeme kararıyla

verilmekte iken, mali düzene aykırılık oluşturan fiiller ise idari usul-

lerle tespit edilmekte ve ceza, vergi idaresince idari işlem tesisi yoluy-

la uygulanmaktadır. Vergi suçlarına hürriyeti bağlayıcı ceza ve adli

para cezası, mali düzene aykırılık oluşturan fiillere ise idari para ce-

zası uygulanmaktadır. Adli mahkeme kararıyla verilen ceza üst tem-

yiz merciinin denetimine tabi iken, mali düzene aykırılık oluşturan

fiillere uygulanan para cezası, açılan idari dava üzerine vergi mah-

kemesince denetlenmektedir. Vergi suçlarının tespitinde kastın varlığı

aranmakta, mali düzene aykırılık oluşturan fiillerin ise kasten ya da

taksirle işlenebilmesinin mümkün olduğu kabul edilmektedir. Vergi

cezasının muhatabı gerçek kişiler, mali düzene aykırılık oluşturan fi-

illere uygulanacak yaptırımının muhatabı ise gerçek ya da tüzel kişi-

ler olabilir. Vergi cezaları adli sicile kaydolunur, mali düzene aykırılık

2013, 1. Baskı, Yayın No:5, s:27”

Doğan Şenyüz, Vergi Ceza Hukuku Vergi Kabahatleri ve Suçları, 7. baskı, Ekin

Basım Yayım Dağıtım, Bursa, Kasım 2013, s:4

“Vergi suçlarının korumaya çalıştığı genel kamu düzeni ile vergi kabahatlerinin

korumaya çalıştığı idari-vergisel kamu düzeni uygulanacak yaptırımların amaç-

larını farklılaştırmaktadır. Vergi suçları için yaptırım teorisinin bilinen amaçları

dışında bir amaç arama arayışı kanımızca sonuç vermeyecektir. Buna karşın idari

kamu düzenini bozan (vergi ziyaı) veya tehdit eden (usulsüzlük) vergi kabahatle-

ri ile, salt caydırma amacının elde edilmeye çalışıldığı anlaşılmaktadır… Bu nok-

tada varılabilecek bir ara sonuç uyarınca, vergi suçlarının vergi kabahatlerinden

ayrılması da anlamlı hale gelmiştir.” İbrahim Nihat Bayar, Vergi Kaçakçılığı, Mali

Akademi, Akademi Serisi Yayın No:4 Haziran 2013, s:45; “Vergi kabahatleri kamu

ekonomisi içerisinde kalmakta ve kamu gelirleri içinde önemli yeri olan vergiler

için düşünülen vergisel kamu düzenini korumaktadır. Dolayısıyla, kabahatlerin

suçların dışında düzenlenmesinden vergi kabahatleri de etkilenmektedir.” (Donay

ve Yavaşlar’a atıflar) Aziz Taşdelen, “Vergi Kabahatlerinin Anayasal Temelleri

Üzerine Düşünceler”,

Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi

, Yıl:2010, Cilt:59,

Sayı:4 (767-795), s:770 “Vergi kabahatlerinin hazine yararı ekseninde idari düzeni

koruması esas iken, vergi suçları kamu düzeninin korunmasını esas alır.” Şenyüz,

age.,s:44; Vergi kabahatlerine yaptırım uygulanarak vergi kaybına uğratan ya da

uğratma tehlikesi taşıyan aykırı davranışlar önlenmek istendiği; bu bakış açısında

kabahati cezalandırma amacının ön plana çıktığı hakkında: Şenyüz, age., s:45