Dergi(124)

Sahtecilik İddiası Bakımından Hukuk Ve Ceza Mahkemesi Kararlarının Birbirine Etkisi...

366

gulamasında kabul edilen istisnalarından biri, beraat kararında sapta-

nan maddi vakıalardır. Buna göre, beraat kararında ceza mahkemesi-

nin saptadığı maddi vakıalar, hukuk hâkimini bağlar.

Bu bağlamda

sanığın atılı suçu işlemediği ya da atılı suçun hiç işlenmediği yönünde-

ki ceza mahkemesinin yaptığı tespitler maddi vakıa niteliğinde oldu-

ğundan hukuk mahkemesini bağlayıcı niteliktedirler. Ancak, bu istis-

nanın uygulama yerinin olabilmesi için, beraat kararında, suçlamaya

ilişkin maddi vakıanın tespit edilmiş olması gerekir. Diğer bir ifade ile

hukuk hâkimi ancak aynı olay nedeniyle ceza yargılamasında hükme

dayanak yapılan maddi vakıalar ile bağlıdır. Bu nedenle bir maddi ola-

yın varlığı ya da yokluğu konusunda ceza mahkemesinde kesinleşmiş

kabule rağmen, aynı konunun hukuk mahkemesinde yeniden tartışıl-

ması olanaklı değildir.

Öte yandan aslında medeni yargıya tabi olan fakat özel kanun

hükümleri gereğince ceza mahkemelerinde de görülebileceği kabul

edilmiş olan bazı davalarda hukuk mahkemesi kararı, ceza mahke-

mesinde kesin hüküm teşkil etmektedir. Mesela hukuk mahkemesi-

nin bir senedin sahte olmadığına ilişkin kararı bu hususa örnek olarak

verilebilir.

Bu kapsamda hukuk mahkemesinde bir senedin sahteliği

Arslan, s.337; Türker, s.319; Umar, s.385; Kılıçoğlu, (Sorumluluk Hukuku), s.662;

Turgut Uygur, Açıklamalı- İçtihatlı Borçlar Kanunu Sorumluluk ve Tazminat Hu-

kuku, C.3, Ankara 2010, s.2593; Halis Yaşar, “Ceza Mahkemesi Kararlarının Hu-

kuk Hâkimini Etkileyip Etkilememesi Meselesinin Makul Sürede Yargılanma Hak-

kının İhlaline Varan Boyutu (Bir Yargıtay Kararının Düşündürdükleri)”,

TBBD,

Ankara 2013, S.109, s.454; “…Dava, kıdem ve ihbar tazminatı ile diğer işçi alacakla-

rının tahsili istemine ilişkindir. Davalı, feshin haklı nedene dayandığını, davacının

eylemlerinin ceza mahkemesi kararı ile sabit olduğunu, feshin geçersizliği ve işe

iade istemi ile açtığı davanın reddedildiğini, davanın reddi gerektiğini savunmuş-

tur. Yerel mahkeme, davalı işveren tarafından feshin haklı nedenlerle oluştuğu

ispat edilemediğinden davanın kabulüne karar vermiştir. Ancak, hukuki düzen-

lemeye göre hukuk hâkimi kural olarak ceza mahkemesinin beraat kararı ile bağlı

değildir. Ancak; aynı olay nedeniyle ceza yargılamasında hükme dayanak yapılan

maddi olgular ile bağlıdır. Hukuk hâkiminin ceza mahkemesi kararındaki maddi

olgularla bağlılığının ölçüsü; beraat kararında suçun sanık tarafından işlenip iş-

lenmediğinin kesin olarak delilleriyle tespit edilip edilmediği olmalıdır. Yasadaki

açık düzenleme, yerleşen yargısal uygulama ve bilimsel görüşler karşısında; ku-

surun ve zarar miktarının takdiri hususundaki kararın, diğer söyleyişle fiilin iş-

lendiği sabit olduğu halde kusurluluğa ya da kusursuzluğa ilişkin saptamanın tek

başına Hukuk Hâkimini bağlayacağını kabule olanak bulunmamaktadır

2011/22011 E., 2013/22543 K., 16.9.2013 T.(Kazancı İçtihat-Bilişim Bilgi Bankası)”

Kuru, Arslan, Yılmaz, s.682; Aktan, 25; Recep Akcan, Hukuk ve Ceza Mahkemesi

Kararlarının Birbirine Etkisi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ya-