Dergi(124)

TBB Dergisi 2016 (124)

Bahattin ARAS

367

iddiası ile açılmış olan davada mahkemenin senedin sahte olmadığına

dair karar vermesi halinde bu karar ceza mahkemesi nezdinde kesin

hüküm teşkil edecektir. Bu konuda HMK’nın “Sahtelik hakkında hu-

kuk ve ceza mahkemesi kararlarının etkisi” kenar başlıklı 214’üncü

maddesinde kesin düzenleme bulunmaktadır. Buradaki düzenleme

uyarınca bir belgenin sahte olmadığına dair hukuk mahkemesince

verilen karar kesinleştikten sonra, söz konusu belge hakkında ceza

mahkemesinde de sahtelik iddiası ile ceza davası dinlenemez. Benzer

düzenleme mülga HUMK’un 314’inci maddesinde de bulunmaktaydı.

Diğer bir ifade ile senedin sahteliği iddiası ile bu konuda ceza davası

açılamayacağı gibi derdest ceza davasında ise bu husus tartışma ko-

nusu yapılamayacak ve davanın reddine karar verilmesi gerekecektir.

Benzer şekilde CMK’nın 218’inci maddesi hükmü uyarınca ceza

mahkemesi, yargılama kapsamında mağdur veya sanığın yaşının ceza

hükümleri bakımından tespitiyle ilgili bir sorunla karşılaşması halin-

de yaş tespitine ilişkin karar vermesi gerekir. Bu noktada tarafları hu-

kuk mahkemesinde dava açmaya yönlendiremez. Aynı şekilde sanık

veya mağdur hakkında hukuk mahkemesinde derdest dava olduğu-

nun öğrenilmesi ve kendisinin de bu konuda karar verecek olması ha-

linde, ceza mahkemesinin bu hususu hukuk mahkemesine bildirmesi

gerekir. Hukuk mahkemesi, böyle bir durumda görevsiz olduğundan

görevsizlik kararı vererek dosyayı ceza mahkemesine göndermelidir.

Burada ceza mahkemesi, ilgili kanunda belirlenen usule göre bu so-

runu çözerek hükmünü vermek zorundadır. Diğer bir ifade ile ceza

hâkimi yaş düzeltilmesi konusunda bekletici mesele yoluna başvura-

mayacak doğrudan bu konuda kendisi bir karar vermek zorundadır.

yımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 1988, s.75-76; Baki Kuru, Hukuk Mu-

hakemeleri Usulü, C.I-II-III-IV-V-VI, 6.Baskı, Demir Yayınları, Ankara 2001, C.V,

s.5096

“…5271 sayılı Ceza Muhakemeleri Yasası’nın 218. maddesinin ikinci fıkrası hük-

mü uyarınca kovuşturma evresinde mağdur ya da sanığın yaşının ceza hükümleri

bakımından tespiti ile ilgili bir sorunla karşılaşılması durumunda mahkemenin

ilgili yasada belirlenen usule göre bu sorunu çözerek hükmünü vermesi gerekir.

Buna göre, Asliye Hukuk Mahkemesince doğum tarihinin düzeltilmesi ile ilgili da-

vaya Gebze Ağır Ceza Mahkemesinde bakılmak üzere görevsizlik kararı verilmesi

gerekirken, davaya bakılıp işin esası hakkında hüküm kurulmuş olması doğru gö-

rülmemiştir…18. HD.,2009/10867 E.,2010/2140 K., 15/2/2010 T. (Kazancı İçtihat-

Bilişim Bilgi Bankası)”