Dergi(124)

TBB Dergisi 2016 (124)

Bahattin ARAS

365

de yalnızca haksız fiilin unsurlarından kusur ve zarar açısından bir

düzenleme mevcut olup haksız fiilin diğer unsurları olan fiil, hukuka

aykırılık ve illiyet bağına ilişkin olarak herhangi bir açık hükme yer

verilmemiştir.

Borçlar Kanunu’nun 74’üncü maddesinde açıkça ceza mahke-

mesince verilen mahkûmiyet hükümlerinin bağlayıcı olup olmadığı

konusunda bir düzenleme bulunmamasına karşın maddenin genel

anlamından mahkûmiyet kararlarının bağlayıcı olduğu sonucu çık-

maktadır. Ceza mahkemesinin CMK’daki ölçü ve yetkiler çerçevesin-

de, talebe bağlı kalmaksızın resen delilleri toplayabilmesi ve uyuş-

mazlığa ilişkin araştırmaları yapabilmesi mümkündür. Bundan dolayı

ceza mahkemesinin mahkûmiyet kararı için ulaşmış olduğu sonuçlar

hukuk hâkimini bağlayacaktır. Yalnız burada mahkûmiyet kararları-

nın bağlayıcı olması, hukuk mahkemesinin açılan tazminat davasında

mutlaka kişiyi tazminata mahkûm edeceği anlamında değildir. Me-

sela soruşturması ve kovuşturması kişinin şikâyetine tabi olmayan

bir eylemin işlenmesi kişinin rızasına dayalı ise, sanık şikâyete tabi

olmayan ancak mağdurun rızası ile gerçekleştirdiği eylemden ötürü

cezalandırılacaktır. Ancak açılacak bir tazminat davasında tazminata

mahkûm edilemeyecektir. Çünkü hukuk düzeninin koruduğu kişisel

hakların, kişinin özgür iradesiyle çiğnenmesinden sonra çiğnettiği

hakların karşılığını istemesi durumunda objektif haksızlık durumu

ortadan kalkmıştır.

TBK’nın 74’üncü maddesinin açık hükmü ve ayrıca hukuk ile ceza

davalarının konuları, tarafları ve amaçları farklı olduğundan ceza

mahkemesi kararları kural olarak hukuk mahkemesi için kesin hü-

küm oluşturmazlar. Bundan dolayı hukuk hâkimi kural olarak ceza

mahkemesinin beraat kararı ile bağlı değildir. Bu kuralın Yargıtay uy-

s.662; Gürçay, s.227; Koçak, s.110; Yazar, s.248.

Kılıçoğlu, (Haksız Fiil), s.201-202; Hamdi Yaver Aktan, “Medeni Hukuk-Ceza Hu-

kuku (Hâkimleri) İlişkisi”,

AD,

Ankara 1989, C.LXXX, S.2, s.32; Muhsin Tuğsavul,

“BK.53.Maddesi Üzerine Bir İnceleme”

, AD,

Ankara 1946, s.954; İsmail Doğanay,

“Hukuk Hâkimi, Ceza Mahkemesinin Hangi Nevi Kararları İle Bağlıdır?”,

YD,

Ankara 1975, S.2, s.27; Kenan Tunçomağ, “Mahkeme Kararları Kroniği”, İÜHFM,

C.XXVIII, S.1, s.845; Ege Bağatur, “Medeni Hukuk İle Ceza Hukuku Arasındaki

İlişki BK.53.Maddenin İncelenmesi”,

ABD,

Ankara 1965, S.5, s.579; R.Nurettin Sel-

çuk, “Ceza Kararlarının Hukuk Hâkimine Etkisi”

, ABD,

Ankara 1975, S.5, s.719-

720.