

TBB Dergisi 2016 (124)
Bahattin ARAS
383
mahkûmiyet kararı verilmiş ve bu karar kesinleşmiş ise ceza mahke-
mesinin bu sahtecilik kararı hukuk mahkemesi bakımından kesin hü-
küm niteliğinde olup bağlayıcı etki doğuracaktır. Mahkeme bu kesin
hükmün varlığını dava şartı olarak değerlendirerek davanın doğru-
dan usulden reddine karar verecektir.
67
bb. Ceza Mahkemesinin Senedin Sahteliğine İlişkin Beraat
Kararı Vermesi
Senedin sahteliğine ilişkin verilmiş olan mahkûmiyet kararı her
ne kadar hukuk mahkemesi nezdinde kesin hüküm oluştursa da, bu
konuda verilen beraat kararı aynı sonucu doğurmayacaktır.
68
Burada
beraatın hangi nedenle verildiği önemli olduğu kadar davaya konu
senedin sahteliği konusunda ceza mahkemesinin nitelendirmesi de
önem kazanmaktadır. Zira mahkeme senedin sahte olduğunu tespit
etmekle birlikte sahtelik eyleminin sanık tarafından gerçekleştiril-
mediğini kesin olarak tespit ederek beraat kararı vermesi ile eylemin
kimin tarafından gerçekleştirildiğinin açık olarak tespit edilememesi
nedeniyle delil yetersizliği dolayısıyla verilecek beraat kararının so-
nuçları farklı olacaktır. Aynı şekilde davaya konu senedin sahte olma-
dığına ilişkin kesin tespitten dolayı verilecek beraat kararının da etkisi
farklı olacaktır. Burada senedin sahte olmadığından bahisle vermiş ol-
duğu karar hukuk mahkemesini bağlayıcı niteliktedir.
Bu bağlamda HMK’nın “Sahtelik hakkında hukuk ve ceza mah-
kemesi kararlarının etkisi” kenar başlıklı 214’üncü maddesi önemli
hükümler içermektedir. Maddenin 2’nci fıkrası uyarınca bir belgenin
sahteliği konusunda ceza mahkemesince belgeyi düzenleyen hakkın-
da ceza verilmesine yer olmadığı ya da beraat kararı verilmiş olması,
hukuk mahkemesinin belgenin sahteliğini incelemesini engel teşkil
etmeyeceği açıkça düzenlenmiştir.
67
Günal Kurşun, Ceza Muhakemesinde Hüküm, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilim-
ler Enstitüsü,Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara 2011, s.91; Doğanay, s.25; Çe-
lik, s.1-2; Kuru, Arslan, Yılmaz, s.684.
68
Kurşun, s.91; “…Burada öncelikle belirtmek gerekir ki, HUMK. ’nun 315 ve Borç-
lar Kanunu’nun 53. maddelerine göre ceza Mahkemesi’nin beraat kararı senedin
sahtelik sebebiyle hukuk mahkemesince iptaline karar verilmesi engel değildir.
Sahtelik hususunda ceza Mahkemesi’nin beraate dair kararı hukuk mahkemesini
bağlamaz. Bu nedenle mahkemenin sahtelik hususunda gerekli soruşturmayı yap-
ması ve delilleri değerlendirmesi gerekir…13. HD.,1985/7196 E., 1986/84 K., 13. 1.
1986 T. (Kazancı İçtihat-Bilişim Bilgi Bankası)”