Dergi(124)

TBB Dergisi 2016 (124)

Hakan ALBAYRAK / Serkan AĞAR

437

Amme alacaklarının tahsilindeki usul, idarenin imtiyazlarının

belki de en önemlisi olan icraî karar ve re’sen hareket yetkilerine da-

yanır.

Bilindiği gibi, alacaklı amme idaresinin, yükümlendirme sü-

recinde; icraî karar, re’sen icra, önceden yürütme ayrıcalığı ve bunun

sonucu olarak da hâkimin sonradan müdahalesi gibi kamu gücüne

dayanan ayrıcalıklı yetkileri bulunur.

Cebren tahsil aşamasında tesis edilen idari işlemler vergi dava-

sına

konu edilebilir; buna göre, ödeme emri, tecil isteminin reddi,

haciz, ihtiyatî tahakkuk ve ihtiyatî haciz işlemlerine karşı yargı yoluna

başvurulabilir.

İdari yargının

görevi kapsamında bulunan

anılan

işlemlere karşı açılan davaların yanında, özel hukuku ilgilendiren, bir

başka deyişle görüm ve çözüm yeri adlî yargı organları olan başka da-

valar da vardır; haciz işleminden sonra satışa konu edilen taşınmazlar

bakımından ihalenin feshi için açılan davalar ile hükümsüz sayılan

tasarrufların iptaline ilişkin davalar, adli yargıda görülür.

Hazinenin, amme alacağının vadesinde ödenmemesinden doğan

zararını karşılamak amacı ile bu alacağa gecikme zammı yür

ütülme-

sini öngören 6183 sayılı K

anun, aynı zamanda, cebren tahsil aşama-

sına konu amme alacağının tahsilinin temini için birtakım güvence

önlemleri getirmiştir.

Bu önlemler, amme alacaklılarının tahsilinin

amme borçlusunun davranışları nedeni ile tehlikeye girmesine yol

Onar S. S.: İdare Hukukunun Umumi Esasları, İstanbul 1966, C III, s. 1645.

24.02.1988 tarih ve 3410 sayılı kanun ile getirilen değişiklikten sonra 06.01.1982

tarih ve 2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahke-

meleri Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun’un (RG, 20.01.1982, 17580) 6. mad-

desi, 6183 sayılı kanunun uygulanması bakımından sadece, genel bütçeye, il özel

idareleri, belediye ve köylere ait vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler

ve bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davalar bakımından vergi mahke-

melerini görevlendirmiş ve böylece vergi davasının konusunun belirlenmesinde

yaşanan bazı tereddütler giderilmiştir. Vergi davasının konusu ve kapsamı, vergi

yargısı alanına giren vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlerin tahsil aşama-

sındaki uyuşmazlıklar ile sınırlandırılmıştır.

06.01.1982 tarih ve 2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Ver-

gi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun’un (RG, 20.01.1982,

17580) 13. maddesine göre, vergi mahkemelerinin göreve başlaması ile bu mah-

kemelerin görev alanına giren konularla ilgili olarak 6183 sayılı kanunda yer alan;

“itiraz komisyonu” ve “vergiler temyiz komisyonu” ifadeleri “vergi mahkemesi”;

“vergi ihtilafı” deyimi “vergi davası” ve “itiraz” ibaresi de “vergi mahkemesinde

dava açılması” olarak anlaşılmak gerekir.

Ağar, S.: Vergi Tahsilâtından Kaynaklanan Uyuşmazlıklar ve Çözüm Yolları. An-

kara 2009, s. 164.

Öncel, M./Kumrulu, A./Çağan, N. : Vergi Hukuku, Ankara 2014, s. 166.