125

TBB Dergisi 2016 (125)

Hasan AYKIN

181

runa

göre, 01.01.2010- 31.12.2014 döneminde; özelge komisyonunun

onayından geçip özelge havuzuna atılan özelge sayısı 8.959, taşra ta-

rafından özelge havuzundan emsal alınarak oluşturulmuş özelge sa-

yısı 30.586’dır. Bu verilere göre bir yılda verilen özelge sayısı ortalama

6-7 binler civarındadır. Çok sayıda özelge verilmesi, vergi sisteminin

karmaşıklığına ve mevzuatın sık değiştiğine işaret ettiği kadar, ver-

gi sorunlarının yorumlanmasında profesyonel meslek mensuplarına

başvurmadan ziyade idareye başvurma yönteminin tercih edildiğini

de göstermektedir.

Yurtdışındaki pek çok ülke örneğinin aksine Türkiye’de özelge

hizmetinin ücretsiz olması, özelge verilecek konularda herhangi bir

sınırlamanın bulunmaması, özelgelerin belge ve bilgi üzerinden, mü-

kellef nezdinde ve harici veriler kullanılarak herhangi bir araştırma

veya inceleme yapılmaksızın verilmesi mükelleflerin vergisel durum-

ları ile ilgili güvence sağlamak amacıyla, özelge müessesini amacını

aşacak tarzda kullanmalarına neden olabilmektedir. Normalde, her-

hangi bir vergi uzmanı veya muhasebe meslek mensubuna danışmak

suretiyle çözüm bulunabilecek veya zaten tebliğ veya diğer mevzuatta

açıklanan pek çok husus özelge talebine konu olabilmektedir.

Mükellefler bazen gerçekte kuşkuya düştükleri bir konu hakkında

aydınlatılmak amacıyla değil de, kendi uygulamalarını idareye onay-

latmaya ya da doğrulatmaya ya da bir dayanak elde etmeye yönelik

olarak özelge isteğinde bulunabilmektedirler.

Özelge müessesi bir

tür kendini garantiye alma aracı olarak görülebilmektedir.

Bir tür danışmanlık hizmeti olarak algılanmaya,

yapılan işlemi

idarece onaylatma amacıyla kullanılmaya başlanan özelge müessesi

erozyona uğramakla kalmamakta, Gelir İdaresi açısından da önemli

bir iş yükü haline gelmektedir.

Yukarıda sıralanan nedenlerle, özelge sisteminin ciddi bir şekilde

gözden geçirilmesi, mükellefin genel bilgilendirilme hakkının idarece

en uygun şekilde karşılanmasına yönelik uygulamalar ile karmaşık,

müphem, izaha muhtaç vergisel konulara ilişkin idarenin yorum ve

GİB, 2014 Yılı Faaliyet Raporu, s. 74.

Lütfi Tanrıkulu, “Özelgeler (Muktezalar) Üzerine”,

Vergi Dünyası

, Sayı:163, Mart

1995.

A. Bumin Doğrusöz, “Yeni Özelge Düzeni ve Sorunları”, Referans, 01.02.2010.