125

Mükellefin Özelge Yoluyla İzahat Talep Hakkı, Hukuki Sonuçları ve Bazı Tartışmalı Konular

176

da, mükellefin özelge taleplerinin cevaplandırılması hizmetinin

en geç

45 gün içinde

tamamlanacağı belirtilmiştir. Bu noktada mükelleflerin

izahat taleplerinin özelge yoluyla cevaplandırılmasının ne kadar sü-

rede gerçekleştirileceğine ilişkin boşluk, idari yolla doldurulmuştur.

Hizmet standartları esas itibariyle, idarenin kamuoyuna taahhü-

dü niteliğindedir. Çoğu durum için mükellefe doğrudan ileri sürülebi-

lecek haklar tanımadığı gibi, idareyi doğrudan bir sorumluluk altına

da sokmamaktadır. Bu nedenle, idarenin özelgeleri belli süre içinde

cevaplandırmasına ilişkin zorunluluğun, kanun veya yönetmelik gibi

bağlayıcılığı olan mevzuatla tayin edilmesinin uygun bir yaklaşım

olacağı değerlendirilmektedir.

5.2. Özelgelerin Bağlayıcılığı

Özelge sistemi ile güdülen en önemli amaç vergilemede öngörü-

lebilirlik ve kesinlik prensiplerini hayata geçirmektir. Özelge sistemi-

nin bu amaca ne ölçüde hizmet edeceği hususu, sistemin tasarımı ile

yakından ilgilidir. Özelge sistem tasarımındaki en temel konulardan

birisi, özelgelerin bağlayıcılığı konusudur.

Özelge çıkarılmasında amaç, mükelleflerin vergi uygulamaların-

da karşılaştıkları duraksamaları gidermek, güçlüklere çözüm ve açık-

lık getirmek şeklinde sıralanabilir. Özelgeler sorun çözümleyici olsa

bile, kurucu ve düzenleyici nitelikte bir işlem sayılmazlar.

İkincil ni-

telikli, açıklayıcı bir kaynaktır. Bu nedenledir ki dava konusu da yapı-

lamazlar.

Özelgeler, ilgili mükellefin tereddüde düştüğü konuda idarenin yo-

rum ve görüşünü ifade etmektedir. Görüş veren idarenin kendi verdiği

görüşle bağlı olmaması düşünülemez. Böyle bir durum idareye olan

güveni ve vergilemede belirlilik ilkesini zedeler. Bu açıdan özelgenin

idareyi bağlaması prensibi pek çok ülke uygulamasında geçerlidir.

İdare mükellefin izahat talebini özelge veya sirküler ile karşılayabilmektedir. İza-

hat talebinin sirküler ile karşılanması yolunun tercih edilmesi durumunda hizmet

standartlarında herhangi bir süre öngörülmemiştir. Ancak bu durum, pek çok

ülke uygulaması ile uyumludur.

Selahattin Tuncer, “6009 sayılı Yasa ile Özelge (Mukteza)’de Yapılan Yeni Düzen-

lemeler”,

Yaklaşım,

Eylül 2010.Sayı:213,

OECD, 2015, s.290.