125

Mükellefin Özelge Yoluyla İzahat Talep Hakkı, Hukuki Sonuçları ve Bazı Tartışmalı Konular

184

taahhüdü mahiyetinde olan ancak idareyi doğrudan bir sorumlu-

luk altına sokmayan, mükellefe de ileri sürülebilecek bir hak tanı-

mayan hizmet standartları tablosu ile kamuoyuna duyurulduğu,

5- Özelge verilebilecek konular konusunda herhangi bir sınırlama

bulunmadığı, her yıl verilen özelge sayısının 6-7 binler civarında

olduğu, özelgenin bazen tereddüt oluşturan bir mevzuat konusun-

da idarenin yorumundan ziyade vergi uygulamaları ile ilgili genel

bilgi edinme mahiyetine dönüşebildiği ve bu haliyle pek çok du-

rum için amacından uzaklaşabildiği; özelge sayısının çokluğu ne-

deniyle mükellefçe sunulan bilgi ve belgeler üzerinden ayrıca bir

araştırma ve ayrıntılı inceleme yapılmaksızın verilen özelgelerin

kalitesinin arzulanan düzeyde olmadığı.

Yukarıda yer verilen tartışmalı alanlar göz önünde bulundurul-

duğunda, özelge sisteminin vergilemede öngörülebilirlik ve kesinlik

ilkelerine hizmet edecek şekilde yeniden tasarlanması ihtiyacı bulun-

duğu değerlendirilmektedir. Böyle bir tasarımda, özelgelerin gerçek

anlamda idarenin yorumunu gerektiren alanlara hasredilmesi, özelge

verme sürecinin sadece sunulan bilgi ve belgelere bağlı olarak değil,

ayrıntılı araştırma ve incelemelere dayandırılması, özelgelerin mükel-

lef tarafından genişletilerek konu dışındaki olaylara uygulanmasını

önleyecek şekilde konunun tüm maddi unsurlarına temas etmesi, açık

ve anlaşılır olması, özelgenin kendisinin izaha muhtaç olmaması, ida-

renin özelge taleplerini ne kadar sürede karşılamak zorunda olduğu

hususunun bağlayıcı mevzuatla belirlenmesi; araştırma ve incelemeye

dayanarak daha sınırlı konularda ve daha yüksek kalitede verilecek

özelgeler için özelgeye göre işlem yapan mükellefin ceza ve gecikme

faizi yanında vergi tarhiyatına da muhatap olmaması hususunun tar-

tışmaya açılması gerektiği düşünülmektedir.

Kaynakça

Acar Mustafa Gürhan, “Genel Tebliğ ve Muktezanın Vergi Hukuk Bakımından Ma-

hiyeti ve Mükellef ve İdare Açısından Bağlayıcılığı”,

Vergi Dünyası

, Ekim 2001,

Sayı 242.

Alerie Benjamin; Datt Kalmen; Sawyer Adrian ve Weeks Greg “Advance Tax Rulings

in Perspective: A Theoretical and Comperative Analysis”,

New Zealand Journal of

Taxation Law and Policy,

Volume 20, Aralık 2014.

Aykın Hasan, “Özelge Taleplerinin Cevaplanmasında Süre: Ülke Uygulamaları ve

Türkiye”,

Yaklaşım

, Aralık 2015