Sayi126

TBB Dergisi 2016 (126)

Ufuk YEŞİL

mıştır. Öğrencilerin okuldan atılma gerekçesi olarak, okullarda başör-

tüsü takmanın laiklik prensibine aykırılığı gösterilmiştir.

Başörtüsü

meselesinin ortaya çıkması Eğitim Bakanı Lionel Jospin’in Danıştay’a

başvurusuyla ortaya çıkmıştır. Danıştay konuyla ilgili verdiği kararın-

da; başörtüsü takmanın din ve vicdan hürriyetinin bir parçası olduğu-

nu, başörtüsü takanların okullarda propaganda yapmadıkları, kendi

dinlerini yaymaya çalışmadıkları ve insanları kışkırtma aracı olarak

kullanmadıkları sürece okuldan uzaklaştırılamayacaklarını karara

bağlamıştır.

Danıştay bu şekilde karar verse de, Milli Eğitim Bakanlığı 1994

yılında okul idarecilerine gönderdiği genelgede,

“çok dikkat çekici sim-

geler”

olarak kabul edilen başörtüsü haç ve kipa kullanımının öğren-

cilerin okuldan uzaklaştırılması için yeterli olduğunu ve okulların iç

tüzüklerinde yer alan okuldan uzaklaştırma şartları arasına çok dik-

kat çekici simgelerin kullanımının da eklenmesini istemiştir. Bu me-

sele de Danıştay’ın önüne gelmiş ve Danıştay özellikle beden eğitimi

derslerine dini inanç gerekçe gösterilerek katılmamanın ve okul sınır-

ları içerisinde dini gösteri yapmanın eğitimin işleyişini ciddi şekilde

aksattığı için kabul edilemez olduğunu ifade etmiş ve Müslüman kız

öğrencilerin okuldan uzaklaştırılmasını onaylamıştır.

100

Bu tartışmaların gölgesinde Cumhurbaşkanı Chirac 2003 yılında

Fransız Ombudsman Bernard Stasi’ye Fransa’daki laiklik üzerine araş-

tırma yapmak üzere bir komisyon kurdurmuştur.

101

Komisyonun hazırladığı raporda kural olarak iki ana konu üze-

rinde durmuştur. Bunlar; Fransa’da laikliğin geçirdiği tarihsel süreç

ile dini sembollerin ve özellikle de başörtüsünün devlet okullarında

kullanılmasının laiklik ilkesine uygun olup olmadığı ve başörtüsü

takmaları konusunda kadınlara herhangi bir baskı yapılıp yapılmadı-

ğıdır.

102

Raporda çok dikkat çekici bir dini sembolün okulda taşınması

modern bilimin temelini oluşturan belli derslerin öğretilmesine karşı

İsmail Gönenç, “Fransa’nın Din-Devlet Ayrımı Modeli ve Fransız Laikliği”, Top-

lum Bilimleri Dergisi, C.4, S.7, Ankara 2010, s. 259; Küçük, Dini Semboller, s. 102;

Gunn, s. 59-60.

Küçük, Dini Semboller, s. 102-103; Gönenç, s. 259-260; Stasi Raporu, s. 66.

100

Gunn, s. 63; Stasi Raporu, s. 67; Küçük, Dini Semboller, s. 103; Gönenç, s. 260.

101

Stasi Raporu, s. 67; Gönenç, s. 260; Küçük, Dini Semboller, s. 103.

102

Küçük, Dini Semboller, s. 103.