Sayi126

Ceza Yargılamasındamoleküler Genetik İnceleme

Molecular genetic analysis of the subject not recovered from

the scene of biological discovery, preservation and suspect that part

of the event for comparison, defendant, victim or other third parties

to comply with legal regulations on taking samples from the body

are important in assessing the scope of legal evidence of the results

obtained. Biological samples are taken from the findings and the re-

sults of molecular genetics studies conducted on the subject of cri-

minal proceedings have the opportunity to use outside events. The-

refore, as for the protection of individuals’ rights to privacy of the

biological examination complied with, in terms of law enforcement

officers and judicial staff involved in the process it is also important

to require experts with civil and criminal liability.

Keywords:

Molecular Genetic Studies, Biological Evidence, Cri-

minal Proceedings

Giriş

Ceza yargılamasında birçok suç bakımından, özellikle kasten öl-

dürme, kasten yaralama, hırsızlık, uyuşturucu, çocuğun soybağını

değiştirme ve cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlarda vücuttan

alınan örnekler ve olay yerinden elde edilen biyolojik bulgular üze-

rinde yapılan moleküler genetik inceleme sonucu elde edilen deliller

son yıllarda önem kazanmıştır. Moleküler genetik inceleme yöntemi-

nin ceza yargılaması bakımından yeni bir uygulama yöntemi olması,

süreçte yer alan kolluk birimleri, bilirkişiler ve adli personelin konuya

yeterince hakim olamaması gibi nedenler, moleküler genetik incele-

me sonuçlarının yasal delil olma niteliğini kaybetmelerine, biyolojik

bulgu ve örneklerin bozularak incelemeye imkan vermeyecek duruma

gelmelerine, gizlilik kurallarına uyulmaması sonucu hak ihlallerine

ve hukuki ya da cezai sorumluluk doğmasına neden olabilmektedir.

Bu nedenle biyolojik bulgu ve deliller üzerinde moleküler genetik in-

celeme yapılması usul ve esasları önem arz etmektedir.

Çalışmamızda moleküler genetik inceleme kavramı ile ilgili kısa

bir açıklamadan sonra moleküler genetik incelemelerin ceza yargıla-

masındaki yeri ve önemine değinilmiştir. Bunun yanında moleküler

genetik incelemenin ve buna konu biyolojik bulgular ile vücuttan ör-

nek almanın yasal dayanaklarının ne olduğu, örnek alma ve biyolojik

bulguların elde edilme usulleri, bilirkişiye gönderilme süreci, incele-

me sonuçlarının kullanımı, muhafazası ve imhası gibi hususlara öğ-

retideki açıklamalar, mevzuat hükümleri ve örnek Yargıtay kararları

ışığında yer verilerek konu genel hatları ile açıklanmaya çalışılmıştır.