Sayi126

Ceza Yargılamasındamoleküler Genetik İnceleme

nucunda suçla ilgisi olmayan kişiler hakkında soruşturma veya ko-

vuşturma yapılması ve hak ihlallerinin önlenmesi önemli ölçüde aza-

lacaktır.

B- Moleküler Genetik İncelemelerin Ceza Hukukunda

Uygulanma Süreci

Moleküler genetik inceleme yöntemi ile delil elde etme ve adli

olayların aydınlatılması uygulamalarının hukuk sistemlerinde yer

alması süreci yenidir. Bilim ve teknolojideki gelişmelere paralel ola-

rak son yirmi yıldaki moleküler yöntemlerin gelişimi, biyoloji ve tıp

alanındaki ilerlemeler hukuk alanında da etkisini göstermiştir.

Ceza

yargılamasında moleküler genetik inceleme yöntemi ilk kez 1985 yı-

lında İngiltere’de uygulanmıştır. Tecavüz edildikten sonra öldürülen

iki genç kızın katilinin bulunabilmesi için İngiliz polisinin genetik

çalışmalar yapan Alec Jeffry’den yardım istemesi üzerine öldürülen

kızların vücudundan alınan saldırgana ait sperm örneğinin DNA pro-

fili çıkartılmıştır. Daha sonra olay yeri yakınında yaşayan yaklaşık beş

bin erkekten kan örneği alınarak DNA profilleri çıkartılmış ve yapı-

lan karşılaştırma sonucunda gerçek suçlu bulunarak tutuklu bulunan

kişinin masumiyeti ortaya çıkarılmıştır.

Bu olaydan sonra moleküler

genetik incelemelerin hukukta ve özellikle ceza hukuku alanında kul-

lanımı artmış ve yasal mevzuatlarda da yer almıştır.

Moleküler genetik inceleme uygulamasına 01.06.2005 tarihinde

yürürlüğe giren 5271 sayılı CMK’nunda yer verilmiştir. Bu kanundan

önce moleküler genetik inceleme işlemleri 1412 sayılı CMUK’nun 66.

maddesinin “

Hazırlık sorusturmasında muayeneleri icabeden kimselerin

muayeneleri, Cumhuriyet savcılarının talebi ile yapılır.”

şeklindeki düzen-

lemesine göre yapılmaktaydı. Ancak 1412 sayılı Yasada’ki bu düzenle-

Zekiye Özen İnci, “5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nda Beden Muayene-

si Ve Vücuttan Örnek Alınması”, s.1,

le_621.htm, (E.T. 17.12.2015)

Yücel Arısoy, Çiğdem Eresen, Veli Özer Özbek, “Yeni Yasal Düzenlemeler ve

Moleküler Genetik İncelemeler, Türkiye Klinikleri”, s.178,

incelemeler-50360.html, (E.T. 09.12.2015)

Aktaran: Ayşim Tuğ, Yeşim Doğan Alkoç, Cüneyt Elma, “Avukatların Adli Dna

Analizleri Konusunda Bilgi Düzeyleri”,

TBB Dergisi,

Sayı 70, 2007, s.4, http://

(E.T. 09.12.2015)