dergi 127

TBB Dergisi 2016 (127)

Kahan Onur ARSLAN

241

SONUÇ

Devlet, fonksiyonel görevlerini yerine getirebilmesi için, bir takım

mali araçlara gereksinim duymaktadır. Bu mali araçların temininde

en önemli kaynak ise vergilerdir. Kısaca devletin, milli gelirden cebir

yoluyla aldığı parasal pay şeklinde tanımlanabilecek olan vergi, dev-

letin egemenlik gücünden kaynaklanmaktadır. Egemenlik ise devleti

toplum içindeki diğer güçlerden ayıran, ona devlet niteliği kazandıran

üstün emretme ve zorlama gücü şeklinde tanımlanabilir. Dolayısıy-

la vergilendirme, devletin ülkesi üzerindeki egemenliğine dayanarak

vergi alma konusunda sahip olduğu hukuki ve fiili gücün göstergesi-

dir. Vergilendirmenin, toplumun her kesimini ilgilendiren bir olgu ol-

ması sebebiyle demokrasi ile yönetilen toplumlarda yönetime seçilen

siyasal partilerin oy desteği, vergilendirmede önemli derecede etken

olabilmektedir. Bir başka ifadeyle, vergilendilendirmede çoğunluğun

benimseyebileceği bir yöntemi seçemeyen ya da vergi adaleti olgusu-

na önem vermeyen yönetimler halkın desteğini kaybetme sonucu ile

karşı karşıya kalabilmektedir.

Belki de en çok bu sebeple vergilendirme yetkisinin niteliği, özel-

likleri ve kapsamı anayasal kurallarla belirlenmek zorundadır.

Ya-

sama organı vergilendirme konusundaki yasama yetkisini anayasal

düzenlemeler çerçevesinde kullanmakla yükümlüdür. Bu bakımdan,

vergilendirme yetkisi kullanılırken hem Anayasada yer alan vergi-

lendirmeye ilişkin ilkeler hem de ideal bir maliye politikasının gereği

olarak göz önünde bulundurulması gereken “optimal vergilendirme

ilkeleri” önem taşımaktadır. Öyle ki vergilendirme yetkisinin hukuki-

liği kadar meşruiyeti de gereklidir.

Maliye teorisinde pek çok maliyeci tarafından üzerinde çalışılan

“iyi bir vergi sisteminde bulunması gereken normatif vergilendirme

ilkeleri”nin gerek vergilendirme yetkisinin kullanılmasında gerekse

bizzat vergilerde, kamu yararına en uygun şekilde hayata geçirilme-

sinde temel kural olması gerektiği söylenebilir.

Veysi Seviğ,

“

Vergilendirme Yetkisinin Kullanımında Yargısal Denetim (Türki-

ye Modeli Üzerine)”, Maliye Araştırma Merkezi Konferansları (Prof. Dr. Orhan

Dikmen’e Armağan), 33. Seri, İstanbul, 1990, s. 78.

Çağan, Vergilendirme Yetkisi, s. 1.