237 / 437
Vergilendirme Yetkisinin Meşruluk Kaynakları: Optımal Vergilendirme İlkeleri ve Kamu Yararı
236
Bu bakımdan, devletin vergilendirme yetkisi, Anayas’anın 73.
maddesinde yer alan;
- kamu giderlerinin karşılanması,
- genellik,
- eşitlik,
- mali güç,
- vergi yükünün adaletli ve dengeli dağılımı,
- yasallık,
ilkeleriyle birlikte Anayasa’nın genel ilkeleriyle sınırlandırılmış
olup; verginin Anayasa’da öngörülen bu ilkeler gözetilecek şekilde ya-
sayla düzenlenmiş olması gerekmektedir.
35
Anayasa Mahkemesi’nin vergi yasalarının denetiminde kullandı-
ğı yargılama kriterleri arasında da yer alan bu ilkeler ise şu şekilde
sıralanabilir:
- Hukuk devleti ilkesi,
- Sosyal devlet ilkesi,
- Hukuki güvenlik ilkesi, (verginin belirliliği ilkesi, vergi yasaları-
nın geriye yürümezliği ilkesi ve kıyas yasağı)
- verginin parasal yükümlülük olması ilkesi,
- verginin karşılıksız olması
- vergi yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde kamu yararı, eko-
nomik koşullar ve haklı neden ilkeleri,
- olağanüstü vergisel yükümlülüklere ilişkin ilkeler.
36
Vergilendirme konusundaki Anayasa Mahkemesi Kararları ince-
lendiğinde de kamu yararı kavramının, kanunların geriye yürütüle-
memesinin gerekçesi olarak, ek vergiler konulmamasının gerekçesi
olarak ve vergilendirmede yasallığın gerekçesi olarak olarak kullanıl-
dığı görülmektedir.
37
35
Saraçoğlu, s. 44.
36
Saraçoğlu, s. 45.
37
Saraçoğlu, s. 123.