416 / 437
TBB Dergisi 2016 (127)
Deniz AKÇAY
415
ve icra edilme aşamalarının bu organca belirlendiği anlamına gelme-
mektedir. AKBK’nın teknik imkânsızlıkları nedeniyle kararların icrası
süreci, büyük ölçüde, ilgili devletin yetkili makamları ile İHGD Sekre-
taryası arasındaki temas ve yazışmalarla ilerlemektedir. Ancak, ilgili
dâvalı devlet ile İHGD arasında önemli bir anlayış farkı olduğu ve/
veya kararın içeriğinin kapsamlı önlemler alınmasını gerektirdiği du-
rumlarda, AİHM kararı, AKBK’nın gündemine girmekte ve bu kuru-
lun gizlilik kuralına tâbi toplantılarında görüşülmektedir. Bu aşamaya
gelindiğinde ise, AİHM kararının icrası için ilgili Devlete yapılacak
“siyasi baskı” nın derecesi AİHM kararının gördüğü siyasi “destek”
ve “benimseme” ile orantılı olabilir. Şöyle ki, AİHM kararıyla sapta-
nan ihlâlin bir an önce giderilmesi gerektiği kanaatinin ağırlık kazan-
ması halinde, ilgili Devletten alması istenecek önlemlerin kapsamı
da genişleyebilecek ve önlemlerin biran önce alınması için yapılacak
“siyasi baskı” da artabilecektir. Tam aksine, kararın vardığı sonucun
diğer AKBK üyeleri tarafından yeterli destek görmemesi durumunda,
AKBK’nın asgarî sayılabilecek bir icra ile yetinip, kararı gündemden
düşürmesi beklenebilir. Diğer bir deyişle, AKBK denetimi aşamasın-
da, hukuksal ve kurumsal kaygılarla birlikte, siyasal yaklaşımların da
ön plana çıkabileceği açıktır.
Bir AİHM kararının icra edilmesi, ilk planda, kararın ulusal dile
çevrilmesi- ki Fransızca ve İngilizce olarak kaleme alınmış olan
Perin-
çek
kararı açısından bu tür bir yükümlülük yoktur- kararın öneminin
belirtildiği ve ihlâlin tekrarlanmaması için dikkat edilmesi gereken
hususların da yer aldığı açıklayıcı bir metinle yetkili makamların dik-
katine sunulması gibi önlemleri kapsamaktadır.
İhlâlin bir yasa ya da bir idari düzenlemeden kaynaklandığı du-
rumlarda ise benzer ihlâllerin tekrarlanmaması için yasanın veya
idarî tasarrufun değiştirilmesi ya da tamamen iptal edilmesi gerek-
mektedir.
AKBK’daki görüşmeler gizli olmakla birlikte, AİHM kararların
icrasının tamamlandığını saptayan nihai AKBK kararları (
final reso-
lutions/résolutions finales
) ile denetimin önemli aşamalarını saptayan
AKBK ara kararlarına (
interim resolutions/résolutions intérimaires
) ve
AKBK toplantılarında görüşülecek raporlara internet üzerinden erişi-
lebilir.