411 / 437
AİHM’İn Perinçek Kararı: “Soykırım İnkârı”/İfade Özgürlüğü İkileminin Aşılabilirliği
410
b) İfadelerin Kullanıldığı Ortam
Mahkemeye göre, ifade özgürlüğünün kısıtlanmasının, “zorlayı-
cı bir toplumsal gereksinime” dayanıp dayanmadığının araştırılması,
olayların cereyan ettiği ortamın (
contexte
) koşullarının da incelenme-
sini gerektirmektedir. Bu noktada, kararda, Ermeni soykırımı iddia-
larıyla Yahudi soykırımı (
Holocauste
) arasında önemli bir farka dikkat
çekilmektedir : Almanya. Avusturya, Belçika ve Fransa gibi ülkelerde,
Yahudi soykırımının inkârının cezalandırılması, bu soykırımın kesin-
likle saptanmış bir “olaya” dayanmasından çok, tarihsel geçmişlerinin
deneyimiyle bu tür inkârın arkasında tarafsız bir tarihsel araştırma
kılıfı altında daima antidemokratik ve antisemit bir ideolojnin gizlen-
mesi ve bu konuda sözkonusu ülkelerin taşıdıkları ahlâki sorumluluk
duygusuyla izah edilmelidir.
40
Buna karşılık, karara göre, 1915 ve sonraki yıllarda, Osman-
lı İmparatorluğu’nda meydana gelen olaylar ile İsviçre arasında, bu
ülkede bir Ermeni cemaatinin bulunmasının ötesinde doğrudan bir
bağlantı bulunmadığı gibi başvuranın ifadelerini kullandığı dönemde
İsviçre’de gergin bir ortamın hâkim olduğu veya sözkonusu ifadelerin
orada yaşayan Türkler ile Ermeniler arasında ciddi sürtüşmelere yol
açtığı da söylenemez.
41
Kararda, ayrıca, başvuranın ifadelerinin Türkiye’deki Ermeniler
aleyhine bir”nefret” söylemine yol açtığı yolundaki iki sivil toplum ku-
ruluşunun iddialarının isabetini ortaya koyacak bir kanıtın bulunma-
dığına dikkat çekilmiş,
42
Hrant Dink cinayetinden sonra, Türkiye’de
bazı “aşırı milliyetçi” çevrelerin (
cercles ultranationalistes/ultranationalist
circles
) Ermeni cemaati aleyhindeki gösterilerinin (
hostilité manifestée/
hostility
) başvuranın İsviçre’deki ifadelerinin sonucu olduğuna ilişkin
iddianın da kanıtlanamadığı belirtilmiştir.
43
c) Zaman Faktörü
Mahkeme’ye göre, başvuranın ifadelerinin doksan yıl önce cere-
yan etmiş olaylarla bağlantılı olması hem içeriğinin ulusal makam-
40
Perinçek, par 243.
41
Perinçek, par. 243-244.
42
Perinçek, par.246.
43
Perinçek, par. 247