dergi 127

TBB Dergisi 2016 (127)

Süleyman Sırrı TERZİOĞLU

görevlilerinin üçüncü kişilere verecekleri zararların tazmini amacıyla

özel güvenlik malî sorumluluk sigortası yaptırma zorunluluğu geti-

rilmiştir (mad. 21). 5188 sayılı Kanun, malî sorumluluğu özel hukuk

tüzel kişileri ve özel güvenlik şirketlerine yüklemiş görünmektedir.

Kanımızca malî sorumluluğun bu şirketlere yüklenmesi, özel güven-

lik görevlilerinin faaliyetlerinin devlete atfedilebilmesini engellemez.

Özel güvenlik görevlilerinin faaliyetlerinden dolayı hak ihlâline uğra-

yan kişiler, sigorta ya da yargı yoluyla tazminat elde edemezlerse, bi-

reysel başvuru yoluna gidebilmelidirler. Zira malî sorumluluğun özel

kişilere devredilmiş olması, hak ihlâline yol açan faaliyetlerin, devlete

atfedilebilmesini ortadan kaldırmaz. Devlet, kamusal bazı yetkilerini

devretmiştir. Bu durumda bireysel başvuru yoluna devlete atfedilebi-

len bir faaliyet sebebiyle gidilebilmelidir. Bireysel başvurunun konusu

tazminatın ödenmemesine hükmeden devletin yargısal faaliyeti değil,

özel güvenlik görevlilerinin hak ihlâline yol açan ve devlete atfedile-

bilen faaliyetleri olmalıdır.

Yine 5188 sayılı Kanun’a göre, İçişleri Bakanlığı ve valilikler, özel

güvenlik hizmetleri kapsamında, özel güvenlik birimlerini, özel gü-

venlik şirketlerini ve özel güvenlik eğitimi veren kurumları denetle-

meye yetkilidir (mad. 22). Özel güvenlik görevlilerinin faaliyetlerinden

dolayı bir hak ihlâlinin ortaya çıkması durumunda, devlet, denetim

ve gözetim görevini yerine getirmemekle yani ihmalden sorumlu tu-

tulabilir. Ancak bu yola başvurmaya gerek olmadan, özel güvenlik

görevlilerinin faaliyetlerinin doğrudan devlete atfedilmesi mümkün

olabileceği için, devletin ihmalinden daha önce, faaliyetin devlete at-

fedilebilmesi gerekçesiyle kanımızca bireysel başvuru yoluna gidile-

bilmelidir.

Kamu tüzel kişilerinin yanında, kamu hizmeti yürütmekle görev-

li kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları olduğu gibi, belli bir

kamu hizmetini yürütmekle görevli özel hukuk tüzel kişileri de bu-

lunmaktadır. Bunların işlemlerinden de devlet sorumludur. Bunlar da

devletin denetimi altındadır. AİHM’ne göre, özel okullarda uygulanan

disiplin cezalarından dolayı, Sözleşmeye aykırı tutum ve davranışlar-

dan devlet sorumludur. Devlet kendi yükümlülüğünü özel kuruluşa