71 / 437
Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuruda, Hak İhlâline Yol Açan Kamu Gücü Faaliyetinin, ...
70
dilebilmesinin mümkün olduğunu belirtmiştir. Dolayısıyla, sorum-
luluğun tespiti için etkin denetimin kimin tarafından yapıldığının
belirlenmesi gerekmektedir.
Sonuç
Bireysel başvuru yoluna gidebilmek temel hak ve özgürlüklerin
ihlâline yol açan faaliyetin kamu gücüne, dolayısıyla Türkiye Cumhu-
riyeti Devletine atfedilebilmesi gerekmektedir. Diğer devletlerin ya da
uluslararası örgütlerin faaliyetleri, Türkiye Cumhuriyeti Devletine at-
fedilemeyeceği için, bu faaliyetlerden dolayı bireysel başvuru yoluna
gitmek mümkün olmayacaktır.
Kamu gücü faaliyetinin Türkiye Cumhuriyeti Devletine atfedile-
bilmesi için söz konusu faaliyet, ya Türkiye Cumhuriyeti Devleti ta-
rafından gerçekleştirilmeli ya da Türkiye Cumhuriyeti Devleti adına
gerçekleştirilmelidir.
Temel hak ve özgürlüklerin ihlâline yol açan işlem, eylem ya da ih-
malin, Türkiye Cumhuriyeti Devletinin yürütme organına atfedilebil-
mesi için, ihlâl ya devlet organları ya da devlet görevlileri tarafından
gerçekleştirilmelidir.
İhlâlin devlet organları tarafından gerçekleştirilmesi durumun-
da, ihlâlin gerçekleştiği anda söz konusu organların kamu gücünü
kullanıyor olması gerekmektedir. İhlâlin devlet görevlileri tarafından
gerçekleştirilmesi durumunda, bireysel başvuru yoluna gidilebilmesi
için, söz konusu görevlilerin ihlâle yol açan faaliyetlerini, kamu görevi
sırasında veya kamu görevi dolayısıyla yapmış olmaları gerekir.
Devletler organik ilişki içinde olmasa bile özel kişilerin eylemle-
rinin, devletin yetkilendirmesi şartıyla, devlete atfedilebilmesi müm-
kündür. Devletin yönlendirmesi ve etkin denetimi altında özel kişile-
rin faaliyetleri sonucu bir hak ihlâli ortaya çıkmışsa, bu durumda da
bireysel başvuru yoluna gidilebilmesi mümkün olmalıdır.
Kaynakça
Acer Yücel/Kaya İbrahim, Uluslararası Hukuk Temel Ders Kitabı, 5. Baskı, Seçkin
Yayıncılık, Ankara, 2014.
Akkutay Ali İbrahim, Diplomatik Koruma ve İnsan Hakları İlişkisi, Adalet Yayınevi,
Ankara, 2013.