

134
Askerî Ceza Hukukunda Yoklama Kaçağı, Bakaya, Saklı Suçu (ASCK m.63)
Yine yukarıdaki açıklanan AsCK m.63/2’nci fıkra hükmü ile 1’nci
fıkra hükmü kıyaslandığında kanaatimizce seferberlik halinde, tema-
di sürelerine oranla suç faillerine verilecek cezaların daha ağır olduğu
göze çarpmaktadır.
D. MANEVİ UNSUR
AsCK m.63/1’nci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde yer alan
yoklama kaçağı, celp bakayası, ihtiyat erbaş/er bakayası, geç iltihak
suretiyle bakaya eylemlerinin suç faillerinin cezalandırılması için yu-
karıda açıklanan suçun maddi unsurlarının oluşması yanında aynı
zamanda suç failleri bakımından kasten hareket edilmesi de gerek-
mektedir
141
. Failin suç konusu eyleminde hangi amaçla hareket etti-
ğinin bir önemi bulunmamaktadır. Zira bu suçun oluşumu için failin
genel kastı kanaatimizce yeterlidir.
142
Ayrıca icrai suçlarda olduğu gibi
ihmali suçlarda da (kanaatimizce yukarıda açıklanan AsCK m.63 gibi)
kast bütün objektif unsurları kapsamalıdır. İhmali suçların objektif
unsurlarına tipik durum, emredilen hareketin yapılmaması ve somut
durumda bireysel hareket yeteneği girmektedir.
143
AsCK m.63 hükmünde maddenin taksirle işlenebilen haline yer
verilmemiştir. Suçun olası kastla işlenmesi de kanaatimizce mümkün
gözükmemektedir.
VI. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ
A. İŞTİRAK
Yukarıda da açıklandığı üzere, AsCK m.63 hükmü suç failleri ba-
141
Çelik, s.62; Ergül, s.22.
142
‘Yüksek lisans ve doktora yapmak gibi, askerliğe sevk tehirini gerektiren öğre-
nimlere başlama beklentisi içinde olan ve bu nedenle sevk gününde askerlik şu-
besine gelmeyen yükümlülerin suç kastıyla hareket etmediklerinin kabul edilmesi
gerekir’ (Bal, As.Yrg. 2.D., 08.07.1998, 454-455, As.Yrg. 2.D., 17.10.2000, 621 – 618
E-K., Bal, s.63-1);
‘
Uzayan doktora eğitiminin son döneminde
yasal sevk hakkını
kaybederek celbe tâbi olan, doktora eğitimini bitirdikten sonra da meslekî kariye-
rini geliştirerek öğretim üyeliği kadrosunda görev almayı hedeflediğini ileri süren
sanığın bu yöndeki beklentisinin gerçeği yansıtıp yansıtmadığının araştırılarak
elde edilecek sonuca göre bakaya kalma kastının bulunup bulunmadığının belir-
lenmesi gerekmektedir’
(As.Yar.DK., 25.09.2003, 2003/79-69 E-K., As. Yar. Der.,
S.16, Y.2004, s.127-128).
143
Hakeri, s.249.